Strona:Kanalizacya miasta Warszawy jako narzędzie judaizmu i szarlataneryi.djvu/12

 Oprócz tego doświadczenia praktycznych agronomów z nawozami chemicznymi, wykazały zupełnie bierny wpływ tychże na poprawienie własności fizycznych gleby, oraz brak utajonego cieplika i wilgoci, bez których niemożebnem jest wsysanie materyi płodotwórczych, przez włoski korzeń, przy obecnie często panującej suszy i przymrozkach wiosennych; gdy przeciwnie nawozy organiczne, przyorane lub rozrzucone po polu, przechodząc w stan butwienia i mineralizacyi, spulchniają i ocieplają nawet skamieniałe odłogi i zimne sapy, oraz powiększają ilość humusu i wydzielają z siebie cieplik i wilgoć, ułatwiające pierwsze kiełkowanie nasion.
 Również dowiedziono, że każde pole ma rozmaity skład mineralny, tak dalece, że ażeby dostarczyć polu danemu niezbędną dozę materyi pokarmowych w nawozach sztucznych, potrzeba byłoby pozamieniać wszystkie siedziby szlacheckie, wsie włościańskie, niwy wiejskie w laboratorya chemiczne, fermy uczone, pola doświadczalne, czyli zamienić wielowiekową praktykę dzielnych umysłowo i fizycznie ziemian i pracę produkcyjną pracowitych i zamożnych włościan na próby omackie skarłowaciałych i zdziczonych teoretyków, oraz na machiny, kierowane przez obdartych parjasów, jak to obecnie dzieje się w Anglii, Prusach i Ameryce Północnej, ażeby na miejscu niw urodzajnych i plonów obfitych, były pustkowia i piaski lotne.
 Gdy przeciwnie, przy użyciu tanich i łatwych w zastosowaniu nawozów kloacznych, każde pole wyjałowione, nawet piaski lotne, zamieniają się szybko w niwy dziewicze z bujną roślinnością, bez żadnej instrukcyi książkowej, bez żadnego kredytu melioracyjnego, bez żadnej pomocy kapitalizmu, ani też uczonych rad pismaków agronomicznych.
 Dowiedziono także, że rośliny motylkowe, zasiewane dla pozyskania wielkiej ilości masy nawozowej (naprzy-