Strona:Kanalizacya miasta Warszawy jako narzędzie judaizmu i szarlataneryi.djvu/16

przyrodzonymi rozkazała monarchom i mędrcom, powitać przyszłego Zbawiciela świata.
 Tak, że dowodzić szkodliwości nawozów organicznych dla zdrowia ludzkiego lub nieekonomiczności dla kraju strzech słomiastych, prowokować zniszczenie odpadków miejskich zapomocą kanalizacyi, lub zamianę chat i wsi na pałace i miasta, znaczyłoby sprzeciwiać się odwiecznym prawom natury i zdobyczom nauki — ignorować najelementarniejsze zasady procesu fizyologicznego — pokuszać się na obalenie kultury rolniczej i postępu ludzkości.
 Tylko wypuszczanie nieczystości do rzek i wyrzucanie bezcelowe na place podmiejskie, zatruwa wodę i powietrze — pomaga do rozwoju chorób — tamuje racyonalne zużytkowanie nawozów kloacznych w rolnictwie — podrywa jedno z najważniejszych źródeł bogactwa narodowego, mianowicie rybołowstwo i rujnuje główną podstawę kultury wiejskiej, jaka spoczywa w nieczystościach miejskich. Zniszczenie więc tego ważnego materyału kanałami miejskimi i zamiana tego taniego nawozu naturalnego — drogim, sztucznym lub niepewnym zielonym, zamieniłoby ostatecznie pola orne w chude pastwiska, a nawet w piaski lotne i zgotowało rolnikom nędzę, a ostatecznie głód, choroby i przyspieszyłoby emigracyę ludności wiejskiej z siedzib ojczystych, obracając jednocześnie dwory i chaty w lepianki i jurty pastusze.
 Dzięki wspólnym usiłowaniom przedstawicieli przyrodoznawstwa i pracy rolniczej, rozpoczynało się szybkie odrodzenie wsi i dóbr ziemskich w Polsce, przy pomocy coraz szerszego zużytkowania odpadków miejskich i ułatwienia korzystania z tychże, przez zwolnienie od opłaty rogatkowej włościan, jadących do miast po nawóz. I układały się nowe warunki ekonomiczne, oparte na rozpowszechnieniu wśród mas ludowych racyonalnej wiedzy