ludźmi starymi[1]. Pomimo, iż za podstawową perspektywę teoretyczną publikacji uznana została koncepcja kapitału P. Bourdieu, autor bierze również pod uwagę propozycje badawcze J.S. Colemana, R.D. Putnama, F. Fukuyamy, A. Giddensa, P. Sztompki i A. Sadowskiego.
Drugi rozdział zawiera określenie ram metodologicznych badań przeprowadzonych na potrzeby tej publikacji. Omówiono przyjęte założenia badawcze oraz przybliżono sposób i przebieg realizacji badań. Przede wszystkim zdecydowano się na korzystanie z metody jakościowej i zastosowanie techniki wywiadu swobodnego ukierunkowanego. Uznano, iż podmiotowy kontakt z ludźmi starymi umożliwi dokładniejsze rozpoznanie kontekstu, w którym znajdują się zasoby ich kapitału społecznego. Jest to ważne, gdyż przenoszenie na rodzimy grunt opracowanych za granicą interpretacji działań ludzi starych i rozwiązań aktywizujących, może okazać się nieskuteczne lub wywołać negatywne efekty zewnętrzne. Ponadto w literaturze przedmiotu zwraca się uwagę na niedostatek badań gerontologicznych zgodnych z paradygmatem interpretatywnym[2]. Badaniu poddano 26 respondentów w wieku od 60 do 89 lat żyjących w mieście Białystok związanych z jedną z dwóch różnych instytucji: Domem Pomocy Społecznej i Uniwersytetem Trzeciego Wieku. Poprzez porównywanie osób znajdujących się na dwóch biegunach aktywności społecznej możliwe było dostrzeżenie podobieństw i różnic w ich wyposażeniu kapitałowym, a zarazem w osiągniętych w ciągu życia pozycjach w strukturze klasowej i zasobach służących pomyślnej starości[3].
W trzecim rozdziale przedstawiona została część wyników analiz empirycznych. Przybliżono tu sposób, w jaki ludzie starzy myślą o podobnych sobie przodkach i osobach współczesnych, a także czynniki, w zależności od których zmienia się ich pozycja społeczna w mieście oraz problemy społeczne, jakie uznają za najważniejsze dla ludzi starych. Analizie poddano opinie o ich czasie wolnym, szansach i barierach aktywności ekonomicznej. Wyróżniono typy kapitału społecznego ludzi starych w zależności od instytucji, z którymi są związani oraz podejścia do postrze-
- ↑ B. Synak, Ludzie starzy [w:] W. Kwaśniewicz (red.), Encyklopedia socjologii. Tom 2, Oficyna Naukowa, Warszawa 1999, s. 146-147; M. Niezabitowski, Ludzie starsi w perspektywie socjologicznej. Problemy uczestnictwa społecznego, op. cit., s. 79-92; P. Czekanowski, Społeczne aspekty starzenia się ludności w Polsce. Perspektywa socjologii starości, Wyd. Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 2012.
- ↑ M. Niezabitowski, Ludzie starsi w perspektywie socjologicznej. Problemy uczestnictwa społecznego, op. cit., s. 89-92; M. Halicka, Satysfakcja życiowa ludzi starych. Studium teoretyczno-empiryczne, Akademia Medyczna w Białymstoku, Białystok 2004; J. Wawrzyniak, Oblicza starości. Biografia jako źródło czynników adaptacyjnych, Wyd. Wyższej Szkoły Humanistyczno-Ekonomicznej, Łódź 2009; J. Halicki, Obrazy starości. Rysowane przeżyciami seniorów, Wyd. Uniwersytetu w Białymstoku, Białystok 2010.
- ↑ Zasadność stosowania procedur porównywania przypadków różnych pól np. instytucji i etapów ich rozwoju wskazywał sam autor strukturalnego ujęcia kapitału społecznego P. Bourdieu. Zob. P. Bourdieu, L.J.D. Wacquant, Zaproszenie do socjologii refleksyjnej, Oficyna Naukowa, Warszawa 2001, s. 222-234.
