Wikiźródła

Strona:Kapitał społeczny ludzi starych.pdf/20

Ta strona została przepisana.

przedziale czasu[1]. Takimi grupami są np. „młodsi-starzy” i „starsi-starzy”. Niekiedy w literaturze określenie to przyjmuje inne znaczenia, które wydają się niewystarczająco klarowne[2]. W niniejszej pracy zakłada się, że „grupa wieku” to kategoria statystyczna (zbiór ludzi, którzy są podobni pod względem wieku i różnią się pod tym względem od innych) i socjologiczna (badacz dostrzega, iż cecha wspólna dla tego zbioru ludzi może oznaczać, że posiadają podobną sytuację społeczną)[3].

 Kategorię społeczną za P. Sztompką określa się jako „zbiór ludzi podobnych pod względem jakiejś istotnej społecznie cechy, którzy są świadomi tego podobieństwa i swojej odrębności od innych”[4]. Ludzie tworzący kategorię społeczną niekoniecznie muszą utrzymywać bezpośrednie kontakty i interakcje z podobnymi do siebie, gdyż zachodzą one dopiero w grupach społecznych. Przykładowo: nie wszyscy ludzie starzy są członkami grup spotykających się w klubach seniora, co wcale nie musi stać na przeszkodzie, aby subiektywnie czuli się związani z osobami należącymi do takich grup. Poczucie wspólnoty w kategorii społecznej ludzi starych może wynikać ze świadomości podobnego wieku i korzystania ze świadczeń społecznych, jak też z posiadania podobnych ról społecznych, zadań rozwojowych, zdarzeń życiowych, postaw wobec własnej starości i stylów życia[5]. Zadania rozwojowe, to np. akceptacja zależności od innych, dokończenie pracy naukowej i artystycznej, akceptacja śmierci. Krytyczne zdarzenia życiowe, to np. przejście na emeryturę, opuszczenie domu przez ostatnie dziecko, wdowieństwo, choroba, zmiana miejsca zamieszkania (np. przeprowadzenie się do domu dorosłych dzieci lub domu pomocy społecznej). Typowe role społeczne seniorów, to np. role rodzinne (babci, dziadka), obywatela, członka wspólnoty lokalnej, członka wspólnoty religijnej, użytkownika czasu wolnego. Dominujące przeżycia i postawy, to m.in. odczucie samotności, odczucie cierpienia, dobrowolna izolacja od otoczenia lub wymuszanie pomocy, dążenie do

  1. ↑ B. Szatur-Jaworska, Ludzie starzy i starość w polityce społecznej, op. cit., s. 63; B. Szatur-Jaworska, Zbiorowość ludzi starych w polskim społeczeństwie, op. cit., s. 199-200.
  2. ↑ Zakłada się np. używane pojęcia „grupa wieku” zamiennie z pojęciami „kategoria wieku” i „klasa wieku” lub ustala się między nimi niejasne relacje. Zob. Grupy wieku, [w:] A.A. Zych, Słownik gerontologii społecznej, op. cit., s. 84; Grupy wieku (grupy wiekowe). [w:] A.A. Zych, Leksykon gerontologii, op. cit., s. 70; Klasy wieku, [w:] A.A. Zych, Słownik gerontologii społecznej, op. cit., s. 95; Klasy wieku (osoby z tego samego rocznika), [w:] A.A. Zych, Leksykon gerontologii, op. cit., s. 81; Grupy wiekowe, [w:] G. Marshall (red.), Słownik socjologii i nauk społecznych, op. cit., s. 111; B. Szatur-Jaworska, Ludzie starzy i starość w polityce społecznej, op. cit., s. 63; B. Szatur-Jaworska, Zbiorowość ludzi starych w polskim społeczeństwie, op. cit., s. 199-200.
  3. ↑ P. Sztompka, Socjologia. Analiza społeczeństwa, Znak, Kraków 2002, s. 182-184, 193, 197.
  4. ↑ Ibidem, s. 197.
  5. ↑ Zob. B. Szatur-Jaworska, Ludzie starzy i starość w polityce społecznej, op. cit., s. 46-60; B. Szatur-Jaworska, Starość — opis fazy, op. cit., s. 54-58; B. Szatur-Jaworska, Problemy przystosowania do starości, [w:] B. Sztur-Jaworska, P. Błędowski, M. Dzięgielewska, Podstawy gerontologii społecznej, op. cit., s. 59-61; M. Dzięgielewska, Style życia seniorów, [w:] B. Szatur=Jaworska, P. Błędowski, M. Dzięgielewska, Podstawy gerontologii społecznej, op. cit., s. 61-64.
Źródło: „https://pl.wikisource.org/w/index.php?title=Strona:Kapitał_społeczny_ludzi_starych.pdf/20&oldid=3316952”