Strona:Karol Boromeusz Hoffman - O panslawizmie zachodnim.pdf/11

I.

Panslawizmem nazywamy dziś ideę jednoczenia plemion rasy słowiańskiéj. Idea jednoczenia spokrewnionych plemion zdaje się wchodzić do uprawnionych zadań dzisiejszego wieku. Popierana przez ludy, uznawana przez rządy, zaczyna służyć za normę zaokrąglania państw, za podstawę nowego prawa publicznego i w czasach, w których żyjemy, znajduje już praktyczne zastósowanie w dwóch spółeczeństwach europejskich: włoskiém i niemieckiém. Wartoby zapytać, dla czego pan slawizm, acz także oparty na idei jednoczenia, nie doznaje w Europie równéj poszany moralnéj jak inne jednoczenia idee; dla czego miasto spółczucia wzbudza tylko obawy i wstręty? Zastanówmy się trochę a znajdziemy odpowiedź. Jednoczenie spokrewnionych plemion może mieć dwojaki charakter. Raz bywa aspiracyą rasy, drugi raz aspiracyą narodowości. Między aspiracyami rasy a aspiracyami narodowości zachodzi wielka różnica. Pierwsze nie wypływają z godziwéj potrzeby narodów, kieruje niemi chęć panowania i żądza podbojów,