Powtóre zastał w swém sąsiedztwie potężnego rywala, Włodzimierza Wielkiego, władzcę Słowiańszczyzny Wschodniéj, pożeranego także żądzą jednoczenia Słowian. Między ambicyą Bolesława a ambicyą Włodzimierza ta była różnica, że pierwszy ograniczał swój panslawizm do Słowiańszczyzny Zachodniéj, drugi pragnął podbić i zrusyfikować Słowiańszczyznę całą. Tamten zostawiał Russom-Waregom[1] wolne pole do organizowania państwa w ich własnym obrębie, ten zapuszczał swe zagony do Słowiańszczyzny przednieprskiéj, czyli późniejszéj Mało-Rosyi, nienoszącéj jeszcze nazwiska Rusinów[2], używającéj odmiennego narzecza, wyznającéj już w wielkiéj części wiarę łacińską[3], żyjącéj albo w stanie wolnym, albo pod zwierzchnictwem Lechii.[4]
Bolesław, wzięty we dwa ognie od wschodu i zachodu, chwycił się polityki niezmiernie oględnéj. Mając na barkach dwóch nieprzyjaciół, uznał za rzecz roztropnego władcy, oszczędzać trzeciego. Dla tego to, zawieszając swe zamiary przeciw germanizmowi, nieprzestawał oddawać mu usług wiernego marchiona, posyłać mu nawet posiłki przeciw pogańskim pobratymcom, by kiedyś drogą pokoju zyskać to tytułem zasługi, czego niemógł otrzymać drogą niepewnéj wojny. I niezawiódł się w swoich
- ↑ Mówimy Waregom, gdyż wówczas jeszcze, to jest w stopięćdziesiąt lat po Ruryku, rdzeń wojsk Włodzimierza i jego synów stanowili Waregowie. Naruszewicz Hist. nar. pol. IV, 135, 140, ed. Lipska.
- ↑ Naruszowicz ibid. IV, Tabl. geneal. str. XIV. Zamieszkiwali ją: Krywiczanie, Drechowiczanie, Derewlanie, Chrobaci czerwoni i hordy azyatyckie Pieczyngów.
- ↑ Idem. IV 90.
- ↑ Ibid.
