miłości!“ a utrata wianka odbywa się pod pretekstem, że ona go tak kocha, iż nie może mu niczego, nawet tego odmówić. A więc „miłość“ gra tu rolę sojusznika, przywołanego po to, żeby dał swą firmę; najważniejszem jednak jest to, że z sojusznika robi się wspólnik, „miłość“ staje się szczerą, nieodpartą, — kto wie nawet, czy nie przychodzi już jako szczera i nie wydźwięcza się w tym zakresie, który nazwałem następczem życiem duszy. (Por. „Trio“ pod 3.) — Pani, która przychodzi na zebranie towarzyskie w nadziei, że na niem będzie błyszczeć, tymczasem niespodzianie zjawia się inna osoba, która ją przyćmiewa; wówczas owa jejmość suggeruje sobie ból głowy i odchodzi do domu — z rzeczywistym bólem głowy. — Panny bez szans wyjścia za mąż mówią czasem i po części wierzą w to, że nie mają w sobie powołania do zamęścia, lub że dałyby kosza mężczyźnie, któryby im się oświadczył, lub że nie wierzą w miłość. — Panna, zazdrosna o swego domniemanego konkurenta, którego z powodzeniem kokietują jej towarzyszki, zarzuca im potem — nie odbieranie jej go, lecz brak wychowania, nieprzyzwoite zachowanie się, brak skromności dziewiczej itp. — Stara panna, strzegąca młodej od pokus męskich — czy z bezinteresownego ukochania cnoty? czy z zazdrości? — Rodzice, którzy nie pozwalają córce iść za głosem serca, lecz zmuszają ją do zrobienia partyi z rozsądku, np. do wyjścia za człowieka starszego, który jest ich dawnym przyjacielem, — zwykle wmawiają w siebie i w nią, że czynią tak tylko dla jej dobra, a nie dla dogodzenia swoim planom. Sytuacya to w życiu bardzo pospolita, tysiąc razy opracowywana w powieściach i dramatach, — a mimo to nikomu nie chciało się widzieć tu psychologicznej szacherki i zdemaskować owych rodziców w sposób pokazany tu przeze
Strona:Karol Irzykowski - Pałuba Sny Maryi Dunin.djvu/201
Ta strona została przepisana.