zda świeci w naszej części świata, a to z tej przyczyny:
Jeżeli w innej części świata w wiliją B. Narodzenia do pasterskiej Mszy św. ksiądz wcześniej się weźmie i odprawi ją wcześniej, to tam ta gwiazda poranna będzie przez cały rok świecić. A dopiero w następnym roku, jeżeli ksiądz u nas się pospieszy z odprawieniem tej Mszy św. pasterskiej, to wtenczas i ta gwiazda jutrzenka znów u nas będzie świecić przez cały następny rok, a w tamtym kraju już nie. I tak powiadają, że czasami to ta gwiazda jutrzenka świeci i przez trzy lat po sobie, a czasami to rok i dwa niema u nas tej gwiazdy, tylko świeci ona bez przerwy innym krajom. (Opowiedział Stanisław Kołodziej z Woli rzeczyckiej w powiecie tarnobrzeskim).
W Zaborowie (powiat brzeski) powiadają sobie o tem z pewną odmianą, a mianowicie, „że wtedy, kiedy raz w roku ksiądz ma śpiewać przy pasterskiej Mszy św. jutrzenkę („Zawitaj prześliczna jutrzenko! “) a powita ją najpierwszy, jak się jutrzenka na niebie pokaże, to ona nad tym kościołem przez cały rok świecić będzie aż do następnej wilii. Jeżeli, dajmy na to, świeciła nad Strzelcami[1], a powitał ją pierwszy w pasterkę ksiądz w Zaborowiu, to się zaraz przeniesie nad Zaborów i cały rok nad Zaborowiem będzie świeciła“.
Na pastyrke idą przeważnie młodzi, starzy zaś spią; z pasterki wracają o drugiej godzinie po północku i spią aż do siódmej godziny rano. (Stale w powiecie tarnobrzeskim). Gdy rano (dzień B. Narodzenia) wstaną, wlewają na miskę wody, do wody wrzucają trochę siana ze stołu wilijnego i pieniądz srebrny i w tej wodzie się umywają. W sianie na to się umywają, żeby byli zdrowi, a pieniądz srebrny ma dać ich ciału, ich twarzy białość srebra i pieniądze w przyszłym roku będą się ich trzymały. Potem mówią pacierz, jedzą opłatek, a następnie śniadają, a jeżeli mają wódkę, to sobie wypiją po kieliszku przed
- ↑ Wieś i parafia Strzelce wielkie (p. brzeski).