Strona:Karol Mátyás - Rabsice dawnej puszczy sandomierskiej.djvu/10

Ta strona została przepisana.

4

zgrabnym, w domu wyciosanym z drzewa osadem czyli szaftem, z lichym zamkiem, lichą bitką — nędzna pojedynka kapslowa — drogim jest skarbem, o wiele droższym, niż ren kożuch, pod którym ją zręcznie, nieznacznie ukryto. Inteligentny myśliwy zobaczywszy ją, uśmiechnie się, wahałby się z niej strzelić, a ileż to ona sprawi rabsicowi przyjemności, ile w pewnej ręce, pod celnem okiem jego położy ona zajęcy, rogaczów, sarn!...
Pasienie koni na pastwisku pod lasem daje sposobność do pierwszej myśliwskiej próby — to polowanie na zásadke.[1] Leżąc przy koniach, u boku mając skrytą strzelbinę, czeka — pojawi się zając, sarna, mierzy spokojnie, da ognia: paf! — już jego bez wątpienia. Niektórzy młodzi już od wrót obory próbują w tym względzie szczęścia, witając przybyłego ku ludzkim siedzibom zajączka ogniowem pozdrowieniem. Tacy już na pastwiska przychodzą dzielnymi strzelcami.
Rabsice źli, związani w cech, znają trzy rodzaje polowania:
1. na zásadke, gdzie każdy na stanowisku spokojnie oczekuje pojawienia się zwierzyny;
2. z gonią czyli nagonką, gdzie kilku rozstawionych myśliwych stoi z bronią w pogotowiu, a czterech (dostateczna ilość) nagania ku nim zwierzynę:
3. na obławę, gdzie wszyscy wziąwszy pewną przestrzeń lasu, idą oddaleni od siebie jednom lenijom i co na którego z nich prosto wyjdzie, to do tego strzela.
Cechowi rabsice obierają z pomiędzy siebie najsprytniejszego i najdoświadczeńszego na dowódcę czyli komendanta (herśt, kómedát, bändzista). On obmyśla wyprawy myśliwskie, ich plan, dyryguje“ członkami cechu na wyprawach, on idzie zawsze w pewnem oddaleniu naprzód i daje im znaki. On oznacza hasła, mające różne znaczenie. Jemu winni są członkowie bandy bezwzględne posłuszeństwo. On rozdziela między rabsiców łupy, względnie uzyskane ze sprzedaży ubitej zwierzyny pieniądze, on kieruje obradami cechu, godzi spory miedzy cechowymi, wymierza czasem kary, co się jednak rzadko zdarza, jednem słowem prowadzi rządy stowarzyszenia.

Cechowi rabsice mają zaprawione czyli zamówione tz. zaczarowane strzelby, z których wszystko, co ino ur-zô, zabić

  1. Na zasiadkę.