Strona:Karol Marx-Walki klasowe we Francji 1848-1850 r.djvu/107

żuazyjnych republikanów, niż wobec rewolucyjnego proletarjatu. Tak więc komedja się odegrała — i sama Konstytuanta zadekretowała, że wykroczenie przeciw literze konstytucji jest jedynym właściwym tłumaczeniem jej ducha.
 Pozostał do uregulowania jeden tylko punkt — stosunek ukonstytuowanej republiki do rewolucji europejskiej, jej polityka zewnętrzna. 8 maja 1849 r. niezwykłe podniecenie panowało w Konstytuancie, która wkrótce miała zakończyć swe życie. Na porządku dziennym stał napad armji francuskiej na Rzym, jej wypędzenie przez rzymian, jej hańba polityczna i kompromitacja wojskowa, skrytobójstwo republiki rzymskiej przez republikę francuską, pierwsza wyprawa włoska drugiego Bonapartego. Góra znowu wyrzuciła swój wielki atut; Ledru-Rollin złożył na stole prezydjalnym swój nieunikniony akt oskarżenia przeciw ministerjum i tym razem również przeciw Bonapartemu z powodu złamania konstytucji.
 Motyw z 8 maja powtórzył się znowu, jako motyw 13 czerwca. Zastanówmy się nad wyprawą rzymską.
 Już w połowie listopada 1848 r. Cavaignac wysłał flotę wojenną do Civita Vecchia w celu obrony papieża, wzięcia go na pokład i odwiezienia do Francji. Papież miał pobłogosławić uczciwą republikę i zapewnić wybór Cavaignac’a na prezydenta. Cavaignac chciał przez papieża złowić na wędkę klechów, przez klechów chłopów, a przez chłopów prezydenturę. Ze swych najbliższych celów wyprawa Cavaignac’a była reklamą wyborczą, jednocześnie zaś była