protestem i groźbą przeciw rewolucji rzymskiej. Zawierała ona w zalążku interwencję Francji na rzecz papieża.
Tę interwencję Francji na rzecz papieża wspólnie z Austrją i Napoleonem przeciw republice rzymskiej uchwalono na pierwszym posiedzeniu rady ministrów Bonapartego 23 grudnia. Falloux w ministerjum był to papież w Rzymie i to w Rzymie papieskim. Bonaparte nie potrzebował już papieża na to, by stać się chłopskim prezydentem, ale potrzebne mu było zachowanie władzy papieskiej dla zachowania chłopów prezydentowi. Ich łatwowierność zrobiła go prezydentem. Wraz z wiarą straciliby łatwowierność, a wraz z papieżem wiarę. A sprzymierzeni orleaniści i legitymiści, którzy panowali w imieniu Napoleona, mieli w tym również swoje cele. Przed restauracją króla trzeba zrestaurować władzę, która królów uświęca. Pomijając już rojalizm: bez starego, poddanego władzy papiestwa Rzymu niema papieża, bez papieża niema katolicyzmu, bez katolicyzmu niema religji francuskiej, a bez religji co się stanie ze starym francuskim społeczeństwem? Hipoteka, posiadana przez chłopów na dobrach niebieskich, gwarantuje hipotekę, którą ma burżuazja na dobrach chłopskich. Rewolucja rzymska była zatym zamachem na własność, na burżuazyjne społeczeństwo, równie groźnym, jak rewolucja czerwcowa. Przywrócone panowanie burżuazji we Francji wymagało restauracji panowania papieskiego w Rzymie. Wreszcie uderzając w rzymskich rewolucjonistów uderzano w sprzymierzeńców rewolucjonistów francuskich, sojusz kontrre-
Strona:Karol Marx-Walki klasowe we Francji 1848-1850 r.djvu/108
Ta strona została przepisana.