stanowi poważną i miarodajną część koalicji rojalistycznej, której wspólne panowanie nazywa się republiką. Czy mówcy i przewódcy orleanistów nie są dawnemi sprzymierzeńcami i współwinowajcami arystokracji finansowej? Czy sama ona nie jest złotą falangą orleanizmu? Co się tyczy legitymistów, to już za Ludwika Filipa uczestniczyli oni czynnie we wszystkich orgjach spekulacji giełdowych, kopalnianych i kolejowych. Wogóle sojusz wielkiej własności ziemskiej z magnatami finansów jest normalnym faktem. Przykładem Anglja, przykładem nawet Austrja.
Francja jest krajem, w którym rozmiary produkcji narodowej są nieproporcjonalnie małe w porównaniu z wielkością długu narodowego, w którym renta państwowa jest najważniejszym przedmiotem spekulacji, a giełda głównym rynkiem do umieszczania kapitałów, o ile się chce z nich korzystać w sposób nieprodukcyjny. W takim kraju niezliczona masa ludzi ze wszystkich klas burżuazyjnych i półburżuazyjnych musi się interesować długiem państwowym, grą giełdową, finansami. Wszyscy ci podrzędni uczestnicy mają swą naturalną ostoję i głowę we frakcji, która reprezentuje te interesy w najkolosalniejszym zakresie, w ich całokształcie.
Jaka jest przyczyna przejścia majątku państwowego do rąk arystokracji finansowej? Stale wzrastające odłużenie państwa. A jaka jest przyczyna odłużenia państwa? Stała przewaga jego wydatków nad dochodami, nieproporcjonalność, która jest jednocześnie przyczyną i skutkiem systemu pożyczek państwowych.
Strona:Karol Marx-Walki klasowe we Francji 1848-1850 r.djvu/143
Ta strona została przepisana.
