Strona:Karol Marx-Walki klasowe we Francji 1848-1850 r.djvu/161

potrzeb rewolucyjnych i zniesienie wszystkich rewolucyjnych starć.
 Pod jednobrzmiącemi mniej więcej, ogólnikowemi frazesami socjalistycznemi „partji anarchji“ ukrywał się socjalizm „Nationalu“, „Pressy“ i „Siècl’u“, który mniej lub więcej konsekwentnie dążył do obalenia arystokracji finansowej i uwolnienia przemysłu i handlu od dotychczasowych pęt. Był to właśnie socjalizm przemysłu, handlu i rolnictwa, których magnaci w partji porządku odrzucali te interesy, o ile nie zgadzały się one z ich monopolami prywatnemi. Od tego burżuazyjnego socjalizmu, który naturalnie, jak każda z odmian socjalizmu, potrafił przyciągnąć pewną część robotników i drobnomieszczan, różni się właściwy drobnomieszczański socjalizm, socjalizm par excellence. Kapitał uciska tę klasę głównie jako wierzyciel, żąda więc ona instytucji kredytowych; kapitał miażdży ją konkurencją, ona żąda zrzeszeń popieranych przez państwo; on zwycięża ją przez koncetrację, ona żąda postępowych podatków, ograniczeń spadkowych, przejęcia wielkich robót przez państwo i innych zarządzeń, które przemocą powstrzymują wzrost kapitału. Ponieważ klasa ta marzy o pokojowym przeprowadzeniu swego socjalizmu — obliczonym na jakąś krótkotrwałą rewolucję w rodzaju lutowej — nadchodzący więc proces historyczny, przedstawia jej się naturalnie, jako wprowadzanie w życie systemów, wynajdywanych dla społeczeństwa przez myślicieli, czy to pojedyńczych, czy połączonych w grupy. W ten sposób stają się oni eklektykami lub wyznawcami istniejących systemów socjalistycznych, doktrynerskiego socjali-