Strona:Karol May - W Kraju Mahdiego T.3.djvu/463

dencyą bardzo szlachetną, ale mijające się poniekąd z celem głównie dlatego, że przebija w nich wyraźny ton moralizatorski, że podawane są wprost, bez tła literackiego i bez owego zdobienia artystycznego, które pociąga zazwyczaj czytelnika.
 Idealny i wręcz niedościgniony pod tym względem jest w utworach swego pióra utalentowany i doskonale wyspecyalizowany w jednym kierunku pisarz światowej sławy Karol May, którego powieści podróżnicze rozchodzą się we wszystkich niemal językach europejskich po całym świecie w milionach egzemplarzy, i wszystkie społeczeństwa przyjęły je z wielką życzliwością.
 Karol May, jako pisarz-podróżnik, nie ma dziś sobie równego w literaturze światowej. Stworzył on niejako nowy jej odłam, nie wzorując się na nikim. Główna rzecz polega na tem, że jego powieści podróżnicze odpowiadają najwybredniejszym warunkom artystycznym, a są przytem niezmiernie proste i nadzwyczajnie ciekawe oraz pouczające.
 Wszystkie powieści podróżnicze innych autorów noszą cechę jakąś wyłączną, są w swym zakresie jednostronne i zazwyczaj pozbawione idei przewodniej, któraby się wyraźnie zarysowywała, a dla każdego była zrozumiałą. Jeden May wyróżnia się po0 tym względem wśród wszystkich i stwarza kompozycye wszechstronnie doskonałe.
 Najważniejszą zaletą utworów Maya jest idea chrześcijańska i cel uszlachetniania ludzkości, kierowania jej ku umiłowaniu prawdy, dobra i piękna. Zasada ta przewija się przez wszystkie jego dzieła, jak złota, niezniszczalna nić, wyziera z każdego niemal wiersza, z każdego słowa.
 May pisze w sposób bardzo prosty. Zdaje on czytelnikowi sprawę ze swoich podróży po całym świecie, ale tak niesłychanie zajmująco, że porywa czytelnika już na pierwszych kartkach swej powieści. Dzięki temu, kto raz wziął jego książkę do ręki, ten jej już nie porzuci, aż przeczyta do końca z zapartym niemal oddechem, poczem wróci do niej niebawem raz druqi i trzeci, a zawsze z jednakiem zajęciem, zawsze z tą samą ciekawością.
 Trudno nam w krótkim prospekcie scharakteryzować cały dorobek literacki Karola Maya, na który złożyło się 36 wielkich tomów, z czego na język połski przetłomaczono dotąd połowę (wkrótce wyjdzie tom dwuddziesty). Podajemy tylko szczegóły najważniejsze, podkreślając głównie charakter tych powieści, stanowiących niejako antidotum przeciw rozpanoszonej