Strona:Karol May - Z Bagdadu do Stambułu.djvu/334

—   292   —

wielka, zmierzająca do Mekki, karawana pielgrzymów. Wewnątrz nie przedstawia Damaszek takiego widoku, jakiego się widz spodziewa, patrząc na miasto z daleka. Nie brak tu wprawdzie poważnych budowli, ale same ulice, brukowane nędznie, są przeważnie krzywe i wązkie, a gliniane, bezokienne, ściany domów wyglądają dość szpetnie. Policyę sanitarną na ulicy pełnią tu także, jak w większej części miast wschodnich, sępy i parszywe, wynędzniałe psy. Obfitość wody dokoła sprzyja tworzeniu się szkodliwych miazmatów, które miastu Omajadów wyrobiły złą sławę.
 Dzielnica chrześcijańska leży we wschodniej części miasta i zaczyna się przy bramie św. Tomasza u wejścia na drogę karawanową do Palmyry. Jest ona tak samo nieładna, jak inne części miasta i obejmuje mnóstwo ruin, których muzułmanin nie uważa za stosowne uprzątnąć. Tu znajduje się też klasztor św. Łazarza, a dalej na południe dzielnica żydowska, zachód miasta należy do muzułmanów. Tu widać najpiękniejsze budowle: cytadelę, wspaniałe hale bazarowe, wielki Han Assad Basza, a przedewszystkiem meczet Omajadów, do którego niestety nie wolno wejść chrześcijaninowi.
 Ma on 550 stóp długości, a 150 szerokości i stoi na miejscu świątyni pogańskiej, zburzonej przez cesarza Teodozyusza. Arkadyusz zbudował tu kościół chrześcijański, poświęcony św. Janowi. W nim to znajdowała się skrzynia z głową św. Jana Chrzciciela, którą miał tam jeszcze znaleźć Chalid, zdobywca Damaszku.
 Ten to Chalid, zwany przez muzułmanów „mieczem Boga“, zamienił połowę kościoła św. Jana w moszeję, osobliwość, która miała swoją osobną przyczynę. Oto armia oblężnicza składała się z dwu oddziałów: jeden obozował pod dowództwem Chalida przed bramą wschodnią, drugi zaś pod łagodnym Abu Obeidą przed zachodnią. Rozgniewany długiem trwaniem oblężenia, poprzysiągł Chalid nie oszczędzić ani jednego mieszkańca. Wkońcu wdarł się zwycięzko do miasta i nakazał rozpocząć rzeź. Na to pośpieszyła zachodnia część miasta