w uniwersytecie berlińskim zupełnie są nieznane a zasługują przecież na bliższe poznanie, zważywszy udział, jaki młodzież ta wzięła w pracy demokratyzującej społeczeństwo polskie zwłaszcza też w Poznańskiem, w Prusach Zachodnich, w Królestwie Polskiem i na Litwie. Praca ta przyczyniła się niemało do ugruntowania w naszym narodzie nowych pojęć i zasad postępowych, które nietylko że nie wyziębiły w sercach młodzieży miłości ojczyzny ale przeciwnie spotęgowały ją do niezwykłej mocy, jak to późniejszym swojem życiem stokrotnie udowodnili.
Stosunek pomiędzy Berlinem a Poznaniem, to jest pomiędzy młodzieżą uniwersytecką a ludźmi, którzy wtedy w Wielkopolsce stali na czele umysłowego, literackiego i politycznego ruchu był ciągłym, wzajemne zaś oddziaływanie nie ustającem.
Poznańskie skupiało w tej epoce życie moralne całej Polski, ztąd jak z serca rozchodziło się po całym organizmie narodowym patrjotyczne czucie, rozegrzane demokratycznemi pojęciami, w świetle których wykształciła się i określiła samowiedza narodowa. Wrzało tu i tryskało życie prądem silnym, a pomimo zboczeń zdrowym. Do tego ruchu, zamieniającego się niejednokrotnie w pęd, zanadto, bo nieroztropnie przyspieszony, przyczyniała się wielce młodzież berlińska. Klęska 1846 r., którą zakończony został ruch w Poznańskiem się ogni-
Strona:Karol Ruprecht (szkic biograficzny).djvu/025
Ta strona została uwierzytelniona.