Strona:Karol Ruprecht (szkic biograficzny).djvu/071

nie wieśniaka przez zapewnienie mu własności w sposób dający mu byt niezależny.“
 5. „Organizowanie gromad miejskich i wiejskich na samorządzie opartych, w celu podniesienia znaczenia wsi i miasta, własnemi siłami mieszkańców.“
 6. „Rozwój gospodarski, przemysłowy i handlowy przez tworzenie stowarzyszeń i spółek, rozwijających i jednoczących siły narodowego bogactwa, tj. pracy narodu.“
 7. „Występowanie jawne i otwarte przeciwko opinjom i czynom sprzecznym z duchem narodowości naszej i z zasadami moralności.“
 Sprawa polityczna, to jest pozyskanie praw, któreby zapewniły samorząd i byt niezależny narodowi, nie była paragrafami programu objętą, Dyrekcja bowiem uważała ją jako loiczne następstwo wzrostu oświaty i potęgi narodu. Samorząd i niezależność jak roślina z ziarna w bujną ziemię wrzuconego, wyniknąć naturalnie musiały z odrodzonych sił narodu, zagwarantowanych odpowiedniemi instytucjami. To więc, co się stać koniecznie musiało, co każdy przeczuwał i rozumiał, iż nastąpić musi, zostało w programie stronnictwa umiarkowanego przemilczane, ze względów roztropności, która nakazywała rozbroić podejrzliwość wroga a ułatwić rządowi reprezentowanemu przez Wielopolskiego porozumienie się z narodem.
 Jakoż punkta programu, które wypisaliśmy wyżej, niezawierały nic takiego, czegoby rząd