ków za stronę wojującą przez rządy europejskie, pożyczka przyszłaby niezawodnie do skutku. Dla uzyskania tej pożyczki nastąpiła potrzeba rozwinięcia działania dyplomatycznego ze strony Rządu Narodowego, które przedewszystkiem miało zadanie wyjednania wspomnianego uznania Polaków za stronę wojującą.
Krytycy powstania robili ciężkie zarzuty Rządowi Narodowemu za to, że się wdał w dyplomację. Było ono jednak jak to widzimy z tego cośmy powiedzieli koniecznem, bo od osiągnięcia celów, które przez nie zamierzano, zależała obfitość finansowa powstania i jego uzbrojenie. Rząd Narodowy nie liczył na interwencję, wiedział bowiem, że ona wtedy tylko mogłaby nastąpić, gdyby powstanie rozwinęło takie siły, które zwycięztwo uczyniłyby pewem. W sprawie też tego rozwinięcia sił wdać się musiał w akcję dyplomatyczną. Akcja ta zaś jeżeli nie sprowadziła pożądanego uznania za stronę wojującą, wyjednała przynajmniej po raz pierwszy w dziejach porozbiorowych Polski, powszechne wstawienie się i dyplomatyczne ujęcie za sprawą polską, wszystkich rządów (oprócz pruskiego) Europy. Wstawienie się to uczyniło z naszej sprawy sprawę europejską i moralnie podniosło powstanie.
Rząd Napoleona III. sam zażądał ustanowienia ajenta Rządu Narodowego w Paryżu i dał poznać, iż pragnąłby, aby na tę posadę był nominowany jaki znakomity urodzeniem i
Strona:Karol Ruprecht (szkic biograficzny).djvu/092
Ta strona została uwierzytelniona.