Strona:Karol Wachtl - Szkolnictwo i wychowanie.djvu/11

Ta strona została przepisana.
CZĘŚĆ PIERWSZA.

SZKOŁY ELEMENTARNE.

ROZDZIAŁ I.
Statut szkół parafialnych: władza w nich ks. proboszcza;

nadzór dyecezyalny; komisye szkolne w parafiach

i ich zadanie.

Główna podstawa, a zarazem całe prawie ciało szkolnictwa polskiego w Ameryce, to parafie, które same jedne wśród emigracyi polskiej szkoły utrzymują, skupiając w sobie dziatwę naszą, ucząc ją zasad Wiary i mowy ojczystej, chroniąc przed zobojętnieniem względem religii z jednej, a wynarodowieniem z drugiej strony, jakie czekałyby ją niechybnie w szkołach publicznych, nie respektujących religii i naturą swą anglizujących całą sobie oddaną młodzież.
Szkoły owe nadawać się dla nas nie mogą, wychowanie bowiem bez religii jest, jako chwast niepożyteczny, co choć wysoko wybuja, nie da owocu dobrego; jest jako bańka mydlana, świetna może i świecąca na pozór, ale krucha i za lada dmuchnięciem pryskająca; nauka bez religii jest pozbawieniem ucznia tej moralnej równowagi, która powinna być zawiązkiem jego przyszłego charakteru, jest wykreśleniem z jego umysłu owe-