Strona:Karol Wachtl - Szkolnictwo i wychowanie.djvu/18

stosunkach zda się być nieodzowną, niejednokrotnie bowiem zachodzi potrzeba użycia — gdy słowo nie skutkuje, środków surowszych i stanowczych. Wreszcie jako pasterz i katechizator dba ks. proboszcz o ogólny poziom moralny młodzieży, bacząc na zachowanie się jej w szkole i poza szkołą, na stosowanie w życiu pobieranej nauki - nie tylko ze względów praktyki ściśle kościelnej. Takt osobisty, wyrobione poczucie ogłady i prawdziwych cech dobrego wychowania, powinny tu proboszczom być drogowskazem postępowania, boć trudno w tej kwestyi stawiać rady czy reguły specyalne. Oto w streszczeniu attrybucye władzy szkolnej proboszczów; — liczne one i trudne — przyznajemy, — ale też zadania i obowiązki nas wszystkich tu na obczyźnie są liczne i ciężkie i nie mogą być porównywane ze stosunkami u innych narodów; my tu sami sobie wszystkiem być musimy, więc od pracy narodowej nikt się usuwać nie powinien, zwłaszcza zaś księża, ci nasi przewodnicy i kapłani nietylko przy ołtarzu Boga, ale i przy ołtarzu Ojczyzny!
 Drugą władzą zwierzchniczą szkół parafialnych są komitety dyecezyalne szkolne, których zadania dotykają szkół i uczniów z jednej, a nauczycieli z drugiej strony. Zadania te — n. b. gdyby były spełniane w sposób należyty — mogłyby dla szkół parafialnych być wysoce korzy-