sunek pomiędzy medjum i nieboszczykiem. Hartmann wszakże, który w pewnej swojej książce wygłosił twierdzenie, że przeniesienie myśli na odległość możliwe jest tylko w razie istniejącego stosunku uczuciowego, mówi: „o głęboko wzruszonym medjum”, o „marzącej przyjaciółce” i o usiłowaniu medjum pomieszania szyków. Wszystko to jest czystym wymysłem i według wyrażonych słów Aksakowa nie miało miejsca.
W pierwszej swojej pracy mówi Hartmann, że medjum czerpie swe wiadomości ze świadomości obecnych. Ażeby zbić to twierdzenie, przytacza Aksakow wypadki objawień, treść których nie mogła być znaną ani medjum ani nikomu z obecnych. Natychmiast Hartmann potęguje zdolności medjów, wysyła ich somnambuliczną świadomość w prawdziwe podróże i każę medjom czerpać swe wiadomości ze świadomości jakiegokolwiek żyjącego na ziemi człowieka, a gdy mu to nie wystarcza, odwołuje się do połączeń poprzez wszechświatową substancję. Z takiemi dowolnemi hypotezami można sobie poradzić z każdym przeciwnikiem.
Jak to zapewne czytelnik zauważył, nie zadaje sobie Hartmann w większości wypad-
Strona:Karol du Prel - Spirytyzm (1908).djvu/106
Ta strona została przepisana.
