tmann, pozostawiając na stronie swoje własne wyjaśnienia przyrodnicze — hypotezę metaforyczną, według której wszystkie osobniki korzeniami swemi tkwią w bezwzględnym duchu. Przypomina on, że jakgdyby nierozerwalny świat pyłkowy łączy naszą istotę z pramacierzą przyrodą i sądzi, że w świecie tym muszą krążyć i duchowe soki, które tylko w zwyczajnym stanie nie są przedmiotem naszej świadomości. Jeżeli zaś wszystkie osobniki tkwią korzeniami swego bytu w absolucie, to tworzą, jakgdyby podziemną komunikację pomiędzy sobą i potrzeba tylko, aby przez silne natężenie woli zostało ustanowione pomiędzy dwoma osobnikami „połączenie” (po przez bezwzględnego ducha), a natychmiast będzie mogła mieć miejsce pomiędzy niemi nieświadoma wymiana duchowa.
To hyperboliczne tłumaczenie Hartmanna przewyższa śmiałością wszystkie twierdzenia spirytystów. Ci ostatni mają jeszcze tę wyższość nad Hartmannem, że posługują się tylko jednym sposobem tłumaczenia nagromadzonego materjału faktycznego, podczas gdy Hartmann rozdziela materjał ten na dwie grupy: jedną przypisuje sile ner-
Strona:Karol du Prel - Spirytyzm (1908).djvu/54
Ta strona została przepisana.
