Strona:Karol du Prel - Spirytyzm (1908).djvu/83

w Indjach; ucięto mu głowę i ciało wrzucono do kanału. O przyjacielu tym Drayson nic nie słyszał od 3 lat i dowiedział się potym, że wyjechał on z Indji do Chin; dopiero po kilku latach potwierdzono mu szczegóły i rodzaj jego śmierci”. Nie zbywa wszakże na objawieniach takich duchów, które są zupełnie nieznane jak dla medjum, taki dla obecnych, których „objawienia” wszakże zostają następnie sprawdzone i potwierdzone.
 Aksakow z wiele większym niż Hartmann wysiłkiem starał się zjawiska te wytłumaczyć w sposób animistyczny i zbadać, w jakim zakresie hypoteza animistyczna może być stosowana. W samej rzeczy są zjawiska fizyczne i umysłowe, które mogą mieć tłumaczenie przez działanie na odległość zawartego w organizmie pierwiastku duchowego; inne zjawiska wszakże zmuszają nas przez swe odrębności do przypisywania im pierwiastków duchowych, nie związanych z ciałem, t. j. zmuszają nas do posługiwania się hypotezą spirytystyczną. Każden nieuprzedzony badacz będzie musiał zająć się taką klasyfikacją materjału.