danej komisyi; tam bowiem nie można ich mierzyć miarą odrębnej ich kompetencyi.
Sprawa Eusapii mogła mieć wreszcie wynik — jakikolwiek. Bez względu na to spirytyzm znacznie dotychczas postąpił naprzód pomimo oporu ze strony uczonych i ich zwolenników, — i w przyszłości również naprzód się posunie. Dzisiaj jest on już silnym młodzieńcem w porównaniu z owem dzieckiem, jakiem był jeszcze z nastaniem mody wirujących stolików. Zjawiska wzmagają się ustawicznie, co w części nawet zawdzięczyć należy przeciwnikom, których zarzuty były bodźcem do odpowiadania coraz to silniejszymi dowodami. W dalszym rozwoju zjawisk coraz więcej wychodzić będzie na jaw, że nie mamy w tej dziedzinie do czynienia z żadnymi cudami, ale raczej z nieznaną nam fizyką i psychologią, zatem ze zjawiskami prawidłowemi. Wykrycie tej prawidłowości wytrąci przeciwnikom z ręki przedewszystkiem ten argument, że zjawiska spirytystyczne prowadzą nas do zupełnie niegodnego wyobrażenia o duchach i ich działalności. Zarzut ten polega jedynie na rażącem pomieszaniu ograniczoności fizycznej — z umysłową. Poznanie prawidłowości rzeczonych zjawisk przedstawia dalej zupełną rękojmię na to, że spirytyzm w swym rozwoju stawał się coraz to więcej — umiejętnością; umiejętność bowiem możliwą jest jedynie w dziedzinie zjawisk prawidłowych. Proces ten atoli z natury rzeczy skończyć się musi tem, że w nastepnem stuleciu cały świat uwierzy w spirytyzm.