Strona:Karol du Prel - Spirytyzm (1923).djvu/67

Ta strona została przepisana.

już w początkach ruchu: mianowicie — siła ner-wowa, przenoszenie myśli, somnambulizm i halucynacya. Wskazówka prowadząca do animizmu cofnęła się znowu, skoro zjawiska materyalizacyi stały się liczniejsze i wydatniejsze. Z tem upadła hypoteza hallucynacyi, a nawet animizmu, t. zn. określenie materyalizacyi, jako jedynie sobowtórstwa (Doppelgängerei). Teoryę halucynacyi usunęły fotografie, albowiem nawet krańcowy sceptyk nie może jej przypisać płytom fotograficznym. Fotografowano nawet postaci, które były niewidoczne dla obecnych, — możliwość, która tem się tłumaczy, że płyty fotograficzne są wrażliwszemi od siatkówki, ponieważ odbijają promienie fluorescyjne, lub pozafioletowe widma (Spektrum), niewidoczne nawet dla najbystrzejszego oka. Fotografowano dalej postaci duchów, wprawdzie nie przez badaczy, ale przez medya widzianych i opisanych, a opis zgadzał się zupełnie z później wywołaną fotografią. Dowody te nie mogą jednak uchodzić za bezwzględne; stwierdzono bowiem doświadczalnie, że fotografia może przedstawiać w części, lub w całości postać sobowtóra (Doppelgänger) medyum. (105 — 106).
Bardziej zbliżymy się do bezwzględnego dowodu przy pomocy fotografii zjawisk, widzianych przez wszystkich obecnych, zatem: rąk, głów, popiersi i całych postaci. Dowód ten uzupełniono jeszcze dalszymi. Aksakow podaje następujący wykaz do-