Strona:Karol du Prel - Zagadka człowieka.djvu/38

logia, któraby powinna dostarczyć tego dowodu, nie wzniosła się do wysokości zadania; lepiej przeto uczynimy, jeżeli do tego celu użyjemy nauk okkultystycznych, przez co dowód będzie daleko bardziej uderzającym. W tym celu musimy słów parę poświęcić hypnotyzmowi i somnambulizmowi.
 Hypnotyzm naucza, że zmiany organiczne mogą być sprowadzone przez poddawanie myślowe, że mogą być usunięte stany chorobliwe i sprowadzone takie czynności, jakie lekarz uważa za potrzebne. Czynności fizyologiczne, jakie dla nas odbywają się nieświadomie i są usunięte z pod naszej samowoli, jak n. p. krążenie krwi, wydzielanie i t. p., mogą być kierowane za pomocą suggestyi. Zupełnie wszakże jest oczywistem, że lekarz za pomocą magicznych wyrazów nie jest w stanie wedrzeć się do obcego organizmu; raczej poddawanie myślowe może działać w taki sposób, że pacyent z niem się zgadza, a powolność jego osiąga się tym sposobem, że wprowadzamy go w sen hypnotyczny, a zatem w stan psychicznej niezależności. Stąd są możliwe nawet poddawania zbrodnicze.
 Poddawanie przeto obce dlatego tylko jest skuteczne, że bez oporu zamienia się na autosuggestyę, i ta ostatnia dopiero jest czynnikiem właściwym. Pacyent za pomocą wyobrażenia panuje nad swem życiem organicznem i tym sposobem stwierdza się przewaga ducha nad ciałem. Materyalizm zaś, który czyni z ducha prostą funkcyę ciała, takiego wypadku objaśnić nie może. Z pojawieniem się zmian organicznych na drodze autosuggestyi u pacyenta zahypnotyzowanego wypływa możliwość logiczna, że i inne czynności normalne połączone są z nieświadomem dla nas wyobrażeniem transcendentalnem i są za pomocą niego kierowane. Ta mo-