z rybaków dojrzy rybę pod lodem, najwprawniejszy uderza w lód drewnianym młotem, zwanym baśką (ryc. I c), mierząc rybie przez głowę. Nad ogłuszoną rybą wycina się wtedy lód i bierze ją małą ręczną siatką, zwaną kacerzem [94 XIII 133 — 134]. Także na jeziorach trockich przy pierwszym przeźroczystym lodzie łowi się ryby zapomocą głuszenia ich pod lodem. Do tego ogłuszania używa się drewnianego młota zwanego szlachą lub buławką (ryc. I b). W ten sposób łowi się w grudniu szczególnie szczupaki i miętusy [Prüfferowa 73 10 — 11].
Również mimo zakazów bywa uprawiane przez kaszubskich rybaków kłucie ryb przy pomocy wielozębnego ościenia na długim drążku. Zwłaszcza gdy szczupaki w czasie ikrzenia wychodzą na łąki zalane, wtedy rybacy kłują je ościeniem [46 V 18]. Oścień kaszubski bywa zwykle trójzębny lub ośmiozębny (ryc. 2. a—b). Kłucie ryb przy pomocy ościenia znane było niegdyś powszechnie w Polsce [31 V 397; Karłowicz 51 III 480]. Ościenie o trzech zębach znane są szczególnie u Kaszubów i w Polsce południowej [Moszyński 63 68], zwłaszcza na obszarach karpackich (ryc. 2 d). Ościenie ośmiozębne znają tak Kaszubi (ryc. 2 b), jak i rybacy na jeziorach (ryc. 2 c) trockich [Prüfferowa 73 12 — 14]. Bicie ryb ościeniem łączy się zwykle z łowieniem ryb w nocy przy świetle łuczywa. Różnica między kaszubszczyzną a jeziorami trockiemi istnieje zaś tylko w tem, że Kaszubi palą taką drzazgę na środku czółna w stosie torfu, a rybacy troccy rozpalają ogień na darninie [Prüfferowa 73 16].
Do połowu ryb używa się także rozmaitych sieci. Siecią najmniejszą jest tak zwany kaszorek, czyli mała ręczna sieć osadzona na trzonku, służąca do łowienia ryb
