Z grubszego włókna konopnego wyrabiają Kaszubi powrozy, które się skręca przy pomocy kołowrotków powroźniczych (ryc. 8 a—b) [Gulgowski 47 93; Moszyński 63 301]. takie kołowrotki były również powszechnie używane w okolicy Wągrowca do roku 1900 (ryc. 8c), i wogóle w Poznańskiem [Kolberg 53 XI 136].
Z uzyskanych nici wyplatają Kaszubi sieci przy pomocy przyrządów zwanych kleszczka i biertka [Gulgowski 47 95; Lorentz 56 22]. Kleszczka czyli iglica służy do wiązania węzłów. Słowińcy znają tu dwojaką formę: spåulcą vjisc t. j. wyplatanie sieci w ten sposób, że w każdem oczku igłą tylko raz się przesuwa, oraz spruostą vjisc, co polega na dwukrotnym przewlekaniu każdego oka [Lorentz 57 1076, 1082]. Biertka zaś jest to deszczułka o wielkości zależnej od gęstości sieci. W ten sposób sieci wyplata się także w Polsce, a kleszczka zarówno jak biertka o formie zupełnie identycznej znana jest tak w Wielkopolsce [Kolberg 53 XI 136], jak i na Mazowszu [Moszyński 63 315].
Z nici wyrabiało się dawniej na warsztacie tkackim, zwanym krosnami, rozmaitego rodzaju tkaniny, płótno lub sukno. Wał tkacki w tych krosnach nazywa się u Słowińców nawojem [Lorentz 57 698], jak w całej Polsce. Na Kaszubach tka się do dziś szczególnie silną tkaninę wełnianą zwaną warp, używaną na ubrania robocze [Lorentz 56 24].
zwierzęce
Prócz wełny inne surowce zwierzęce mają mniejsze znaczenie. Dawniej, podobnie jak w Polsce, wyprawiano w domu także skóry, a każdy chłop miał własny warsztat rymarski. Nadto z rogu wyrabia się różne drobne przedmioty, zwłaszcza tabakierki [Fischer 34 25].
ubiorów
Jakkolwiek stroje ludowe naogół prawie zaginęły, to jednak zarówno w tradycji, jak zwłaszcza w słownictwie, przechowało się wiele dawnych rysów kulturowych. Za-
