Strona:Klemens Junosza-Wybór pism Tom IV.djvu/92

stwo tem tylko różni się od spółki handlowej, że do kontraktu przystępują dwie osoby odmiennej płci. Po za tem spółka jest spółką, bez względu, czy wspólnicy przystępują do związku z kapitałem dużym, czy małym, czy bez kapitału. Rzecz bardzo prosta. Jedna strona powiada: Będę matką twych dzieci, gospodynią twego domu, zajmę się utrzymaniem mieszkania w czystości, gotowaniem obiadów, wychowaniem dzieci, póki małe. Druga strona natomiast daje pierwszej całkowite utrzymanie, ubranie, opiekę i lekarza w razie choroby. To są warunki główne, podstawowe.
 Po za tem, jeżeli strony posiadają majątek, powinny ułożyć się o własność i użytkowanie jego, na podstawie praw obowiązujących, i układowi takiemu nadać formę aktu pociągającego za sobą skutki prawne. Wszelkie romanse, czułe słówka, cała tak zwana miłość z poetycznym garniturem westchnień, spojrzeń, serdecznego ściskania dłoni i pocałunków, jest najniepotrzebniejszym balastem. W ostateczności można je tolerować, ale brać na seryo, wprowadzać do spółki jako czynnik, nigdy.
 Pan Sylwester był w zupełnym porządku. Skoro powiedział sobie, że jedynym celem jednostki i jedynem dążeniem społeczeństwa powinno być zrobienie majątku, skoro w owym majątku jedynie widział moc, siłę i racyę bytu narodów, więc i na małżeństwo inaczej zapatrywać się nie mógł; że zaś syna chciał natchnąć własnemi przekonaniami i myślami, że ułożył dla niego cały niemal program życia i przyszłości, więc też chciał, żeby i małżeństwo jego było zawarte ściśle według tego programu.