rozumienia waszego (Act., XVIII, 15).
Kościół rzymski jest mocarstwem zarazem duchownym i świeckim. Opiera swe prawa do panowania nad światem na ewangieljach kanonicznych, na tradycji kościoła pierwotnego, na donacji Konstantyna, na świętych kanonach i świętych dekretaljach.
Bez względu na to, czy posiada terytorjum, czy też włada jednym tylko pałacem, kościół rzymski jest państwem. Jest to mocarstwo świeckie, różniące się od innych, z któremi znajduje się w stosunkach, tym, że te ostatnie zakreślają granice swemu władztwu, gdy kościół nie mógłby uznać żadnych dla swego, nie zadając kłamu swemu pochodzeniu, nie zmieniając swego charakteru, nie zdradzając i nie wyrzekając się siebie samego. Naprzekór innym mocarstwom, które, tkwiąc korzeniami w ludzkości, przyjmują warunki, do jakich je zmuszają człowiek i natura, i naginają swą wolę, odwagę i prawa do mocy rzeczy, kościół nie może uronić nic ze swej władzy, która, zgodnie z jego doktryną niezmienną, była mu powierzona, jako skarb
