Strona:Kościół a Rzeczpospolita.djvu/010

prawdopodobnie nie uznałby za śmieszne ani pytania, ani odpowiedzi.
 Papież jest władcą; królowie, cesarzowie są jego wikarjuszami. Papież, zgodnie z orzeczeniem Innocentego, jest tym dla cesarza, czym słońce dla księżyca. Jak kościół myślał temu dziesięć wieków, tak samo myśli jeszcze dziś. Mówiąc wzorem swego dawnego poprzednika świętego Leona Wielkiego, Pius IX w encyklice Quanta Cura powiedział: „Władza została dana cesarstwom nie tylko dla rządzenia światem, lecz przedewszystkim dlatego, by niosła pomoc kościołowi. Podziwiać należy stałość, z jaką papieże zwalczają rządy, które nie okazują im zupełnego posłuszeństwa, i pozostawiają pewną wolność ludom. Innocenty III potępił wielką „Kartę“ angielską. Innocenty X odmówił sankcji pokojowi Westfalskiemu, który zapewniał protestantom wolne wyznawanie wiary. Grzegorz XVI powitał konstytucję belgijską r. 1832 encykliką, w której oświadczył, że absurdem jest wolność sumienia i zarazą wolność prasy. Rzym piorunował przeciwko prawom hiszpańskim o wolności wyznań i nawet przeciwko konstytucji katolickiej Austrji, którą nazwał obmierzłą — abominalis, albowiem pozwala protestantom i Izraelitom otwierać dla siebie uczelnie i zakłady wychowawcze. Rzym potępia wreszcie wszystkie państwa współczesne Europy — z wyjątkiem Rosji. Syllabus powiada w § 80: „Pogrążeni są w błędzie występnym ci, którzy twierdzą, że papież może i powinien pogodzić się i wchodzić w układy z postępem, liberalizmem i cywilizacją współczesną, cum progresso, cum liberalismo et cum recenti civilitate se reconciliare et componere“.
 Wszelka władza, niezależna od papieża, jest władzą bezprawną, wszelka władza, która mu nie jest posłuszna, jest władzą zbrodniczą. W walce niedawnej mnichów przeciw Rzeczypospolitej francuskiej, gdy dominikanin Didon uprzedzał w imieniu kościoła jenerałów, że władze zbyt pobłażliwe powinny być złożone z urzędu, gdy groził upadkiem litościwemu Feliksowi Faure’owi i jego ministrom,