Strona:Kobieta polska w nauce.pdf/31

Ta strona została uwierzytelniona.

wój pojęciowy dziecka“, „O zadaniach i metodach psychologji dziecięcej“, „Kwiaty i dzieci“, „Ptaki i dzieci“ (dwie ankiety szkolne), „Pedologja czyli nauka o dziecku“, „Bibljografja pedologiczna polska“.
Zmarła w maju 1921 r. na posterunku pracy — prawie między jednym wykładem a drugim, w pełni nowych naukowych pomysłów.


∗                       ∗

Poryw doraźnego czynu i dążenie do osiągnięcia konkretnych wyników naukowej pracy pchnęły falę pierwszych studentek wszystkich krajów na wydziały medyczne.
W pierwszych szeregach stają Polki, dając wkrótce największy odsetek lekarek w stosunku do liczebności różnych innych narodów.
Nie było uniwersytetu zagranicznego, w którymby nie studjowały medycyny Polki. W uniwersytecie warszawskim wstęp dla kobiet za czasów rosyjskich był wzbroniony, a w Rosji dopiero w 1890 r. został otworzony Petersburski medyczny instytut żeński. W Polsce pod zaborem austrjackim miały dostęp tylko poddane austrjackie i to zaledwie od 1895 r.

Pierwszą lekarką polską była dr. med. Anna Tomaszewicz-Dobrska[1], która w 1873 r. skończyła uniwersytet zurychski i po złożeniu rozprawy doktorskiej, a następnie po nostryfikacji swego dyplomu, t. j. powtórnem złożeniu wszystkich egzaminów w Rosji, osiadła na stałe w Warszawie. Było to 40 lat temu, kiedy opinja całego społeczeństwa nie uznawała jeszcze kobiet-lekarzy. Jednak ta wybitna indywidualność, ten doskonały lekarz praktyk, ten ścisły umysł uczonego zdobywa wkrótce Warszawę, torując drogę koleżankom z zawodu. Dr. Dobrska zostawiła kilka prac fundamentalnych. Najgłówniejsze z pomiędzy nich: „O labiryncie ucha“, „O działaniu chloralu“, „O drażnieniu

  1. Właściwie, według Karbowiaka („Dzieje wychowania w wiekach średnich") pierwszą lekarką polską była Joanna medica w XIII w. w Poznaniu. Skończyła studja, ale czy praktykowała, nie jest to jeszcze dowiedzione, na Zachodzie bowiem w średnich wiekach kobiety-lekarze były bojkotowane przez ciało profesorskie. Bakałarze medycyny musieli przysięgać, iż z niemi zarówno jak z praktykującymi żydami i analfabetami w żadne stosunki wchodzić nie będą.