Strona:Krach na giełdzie.pdf/127

Ta strona została przepisana.

wielkich wydobywców ropy naftowej znalazły się Wenezuela i Iran), blisko 4 razy więcej aluminium, ponad 10 razy więcej sztucznego jedwabiu (najszybszy wzrost nastąpił we Włoszech i Japonii), około 7 razy więcej samochodów niż w roku 1913.
Natomiast stare dziedziny przemysłu, szczególnie w niektórych krajach, nie wykazywały większego rozwoju. Do takich należało m.in. wydobycie węgla kamiennego i wytop surówki żelaza, które w Wielkiej Brytanii przez cały okres lat dwudziestych nie osiągnęły poziomu przedwojennego. Jedynie w Japonii wzrosła produkcja surówki. Globalny wzrost wydobycia węgla kamiennego w świecie kapitalistycznym w roku 1929 wynosił zaledwie 16% w porównaniu z 1913 r., a wytopu surówki — 27%.
W szczególnie trudnej sytuacji znajdował się przemysł lekki produkujący na potrzeby wewnętrznego rynku. Zubożenie mas pracujących spowodowało znaczny spadek popytu na produkcję przemysłu spożywczego, włókienniczego, skórzanego itp. Przemysł bawełniany, ogólnie biorąc, znajdował się w stanie stagnacji. Łączne zużycie bawełny we Francji i Niemczech nigdy w latach dwudziestych nie przekroczyło poziomu z 1912 r., a przeciętna z lat 1927—1929 była niższa o 5% od przeciętnej z lat 1911—1913. W Anglii przemysł znajdował się w stanie permanentnego zastoju. Zużycie bawełny w latach 1927—1929 było aż o 23% mniejsze niż w latach 1914—1916. Nawet w Stanach Zjednoczonych rozmiary produkcji tego przemysłu niewiele się różniły od poziomu lat wojennych. Przemysł ten natomiast rozwijał się w Azji, szczególnie w Japonii. W tym ostatnim kraju produkcja tkanin bawełnianych w 1929 r. była blisko 4 razy wyższa niż w 1913 r. Japońskie tkaniny skutecznie konkurowały na rynkach świata z wyrobami angielskimi. Przed wojną 70% tkanin bawełnianych, znajdujących się w międzynarodowym obrocie towarowym, pochodziło z Anglii. Po wojnie sytuacja zmieniła się; eksport z Wielkiej Brytanii tracił znaczenie i malał nawet bezwzględnie, rósł natomiast eksport z Japonii. Tkaniny japońskie opanowały rynki Dalekiego Wschodu, zwłaszcza Chin i Indonezji. Co więcej, w latach tych większość importowanych wyrobów bawełnianych do brytyjskich Indii i Malajów pochodziła z Kraju Kwitnącej Wiśni.
Ogólnoświatowy przerób bawełny w końcu łat dwudziestych