Strona:Krach na giełdzie.pdf/189

na początku lat pięćdziesiątych. Po przejściu od gospodarki wojennej do pokojowej oraz po zlikwidowaniu bezpośrednich następstw wojny przeżywały one przez długi czas rozwój.
 W 1952 r. nie przechodziły załamań kryzysowych kraje pozaeuropejskie. Wyjątek stanowiła Argentyna. W Stanach Zjednoczonych trwało w tym okresie znaczne ożywienie. Produkcja przemysłowa USA już w 1950 r. przekroczyła stan przedkryzysowy, a w 1953 r. najwyższy poziom z czasów wojny. Dopiero pod koniec 1953 r. przyszło załamanie kryzysowe. Produkcja przemysłowa w pierwszym półroczu 1954 r. była o 9% niższa niż w 1953 r., wytop stali był mniejszy o 20%, produkcja samochodów o 10%, a przemysłu włókienniczego o 6%. Obroty handlu zagranicznego spadły o blisko 5%. Wskaźnik zatrudnienia obniżył się o 9%. Liczba bezrobotnych wzrosła z 1,9 miliona do 3,6 miliona osób, czyli z 2,9% do 5,6% zawodowo czynnych. Kryzys objął także Kanadę, gdzie wskaźnik produkcji przemysłowej spadł w skali rocznej o 2%, a obroty handlu zagranicznego o 5%. Liczba bezrobotnych wzrosła do 250 tysięcy (4,6%) ogółu pracowników i robotników.
 Załamanie kryzysowe roku 1953/1954 nie objęło innych części świata. Było zresztą krótkie i już w drugiej połowię roku 1954 zostało przezwyciężone.
 Pierwszy światowy kryzys nadprodukcji po drugiej wojnie światowej nastąpił dopiero w 1958 r. Głównym jego ogniskiem były Stany Zjednoczone. Na początku ostatniego kwartału 1957 r. nastąpiło ostre załamanie koniunktury, poprzedzone wyraźną stagnacją. Już w 1957 r. spadły: wytop stali, wydobycie węgla, rud cynku, ołowiu, miedzi, a także produkcja cementu, kwasu siarkowego, odbiorników telewizyjnych, tkanin bawełnianych, i wełnianych. W pierwszej połowie 1958 r. kryzys objął prawie cały przemysł. Ogółem wskaźnik produkcji przemysłowej w skali rocznej obniżył się o ponad 7%, przy czym poziom jej w pierwszym półroczu 1958 r. był niższy o 11,6% niż rok przedtem. Równocześnie zmniejszył się transport towarów, nawet samolotami. Eksport spadł o 18%. Prywatne nakłady inwestycyjne były w 1958 r. niższe niż w roku poprzednim o blisko 17%. W tym samym czasie globalna suma zysków towarzystw amerykańskich zmniejszyła się o 16%.