Strona:KsiegaPamiatkowaMiastaPoznania056.jpg

W niektórych innych wsiach miało miasto pewne wpływy czy to bezpośrednie czy przez obywateli swych, tak n. p. w Sołaczu.
 Cały ruch handlowy koncentrował się na Rynku, który zapełniony był licznemi małemi budowlami; w budynkach tych mieściły się różnego rodzaju handle. Między Ratuszem a Wagą miejską pozostawał placyk, na którym odbywały się targi solne. W innych miejscach Rynku były targowiska rybne i śledziowe. Całą południową część Rynku wewnętrzną przy Ratuszu zajmował duży szereg jatek, które istniały już częściowo w wieku XIII, rozbudowały się w wieku XIV a dopełniły w wieku XV. Jatki te szeregowały się jak następuje: od zachodu stare jatki rzeźnickie, następnie jatki chlebowe, dalej kupieckie, potem sukiennicze, następnie szewskie a wreszcie kramarskie. Jatki te tworzyły jeden blok podzielony uliczkami biegnącemi z południa na północ i jednem przejściem zachodznio-wschodniem. Poza wymienionemi znajdowały się jeszcze sporadycznie budy innego rodzaju, tak n. p. kuśnierskie, postrzygaczy sukna i t. p. Również waga miejska służyła jako giełda handlowa. Nowe jatki rzeźnickie mieściły się na południe od Rynku. Przy Bogdance były zaczątki niektórych gatunków kramików podobnego jak przy Rynku rodzaju.
 Co w wieku XV objęte było ogólną rozbudową miasta Poznania a w szczegółach zabudowane było stosunkowo rozrzutnie, n. p. zajęte było pod ogrody, to w wieku XVI doznało gęstego naogół zabudowania. Wiek XVI i pierwsza połowa XVII stanowią okres wysokiego rozkwitu miasta Poznania, rozwój miasta nie przyniósł jednakże zasadniczo nowych terenów zabudowania, lecz uszczelniły się zabudowania terenów okupowanych już w XV wieku. Wogóle bowiem wiek złoty jest czasem rozkwitu na wszystkich tych polach, które napoczęte były w średniowieczu. Co dawniej było w drzewie, to stanęło obecnie w pięknych budowlach murowanych, co dawniej było stosunkowo słabe, doznało obecnie poważnego wzmocnienia. Tak też w zakresie topografji miejskiej główna część wysiłków rozbudowy skierowana była na te tereny, które stanowiły już obszar zasięgu budowlanego miasta. Wiek XV objął przedmieściami całą nizinę, o ile nadawała się pod zabudowę, na wyższym zachodzie pozostał dominującym charakter wiejski. Obecnie wyżyna ta nabiera w większym zakresie charakteru przedmiejskiego. W szczególności zabudowane zostały w typie przedmiejskim Musza Góra, Kondorf i Glinki przy górze Zamkowej za murem, podobnie dzielnica św. marcińska, Nowe Ogrody oraz Św. Wojciech. Na bagnach północnych powstał szereg budowli; terytorjum to stanowi teraz jednostkę topograficzną zwaną Grochowemi (Groffowskiemi) Łąkami. Za Kondorfem powstaje nowe osiedle Grudzieniec, za Św. Marcinem i Nowemi Ogrodami inne: Wymykowo, a w po-