Strona:KsiegaPamiatkowaMiastaPoznania069.jpg

Ta strona została skorygowana.

dla większego zabezpieczenia racjonalnego rozwoju miasta w pewnej mierze byłoby wskazanem rozszerzenie granic Poznania o terytorja niektórych gmin przyległych. Osobne piętno miast nada niewątpliwie Wystawa Krajowa. Już Targi poznańskie wytworzyły pewien oddzielny zakątek targowy, a w większej mierze uwydatni to Wystawa Krajowa. Budownictwo powojenne było stosunkowo słabe, to też nie rozrastały się dzielnice w takiem tempie jak w początkach XX wieku. Bądź co bądź powstało kilka charakterystycznych osiedli, jak n. p. w Górczynie, na południu Wildy, na zachodzie Jeżyc i Św. Łazarza. Przybyło kilka budowli charakterystycznych: budynki targowe, kościół Zmartwychwstańców, odnowiony kościół Katarzynek, nowa Elektrownia, Spalarnia, wieże Radja, wieża przy kościele św. Marcina i t. p.
W granicach obecnych odróżniamy na terenie miasta Poznania następujące dzielnice topograficzne:

  1. na prawy brzegu Warty: Śródka (do której wlicza się Zawady i Ostrówek), Ostrów Tumski (łącznie Zagórza), Chwaliszewo, Berdychowo (z Piotrowem), Miasteczko; wszystkie te dzielnice stanowią razem t. zw. Stare miasto po prawym brzegu Warty.
  2. Nowe miasto po prawym brzegu Warty stanowią dzielnice wcielone w r. 1925 t. j. Główna, Komandorja, Rataje, i Starołęka.
  3. Stare miasto po lewym brzegu Warty; Stare Miasto lewobrzeżne wzgl. Śródmieście dzieli się na miasto dolne i miasto górne, miasto dolne czyli Stare Miasto w ścisłem słowa znaczeniu obejmuje historyczne centrum miasta i jego rozszerzenia w stronę południową na dawnych terenach przedmiejskich oraz ku północy na terenach dawnych łąk Groffowskich; Śródmieście górne, także Nowem Miastem zwane, obejmuje tę część Śródmieścia która powstała wewnątrz fortyfikacyj XIX wieku oraz na miejscu fortyfikacyj a od Starego Miasta dolnego różni się położeniem na wyżynie.
  4. Dębina, 5. Wilda, 6. Dębiec, 7. Górczyn, 8. Św. Łazarz, 9. Jeżyce 10. Sołacz (do którego wlicza się zwykle Grudzieniec, należący właściwie do Jeżyc), 11. Winiary, 12. Naramowice.

Z dzielnic włączonych do miasta w r. 1925 były dawniej z miastem złączone jako wsie miejskie Rataje, Dębiec i Winiary. Komandorja stanowi prastare osiedle przez niektórych uważane jako część Poznania w najdawniejszych wiekach a stanowiące własność rycerzy Maltańskich od XII do początku XIX wieku. Główna była wsią biskupią i łączyła się z gruntami biskupstwa poznańskiego zaliczanemi do Poznania. Starołęka Mała i Naramowice mało miały związku prawnego w Poznaniu, Naramowice jednakże były w średniowieczu własnością obywateli poznańskich.