nej Warty. Strumienie donoszące wody do tych dwu pradolin przebiły zaporę lądową znajdującą się między niemi i wody południowej doliny Warszawsko-Berlińskiej wpłynęły do północnej doliny Toruńsko-Eberswaldzkiej. Powstała wtedy dolina Warty od Mosiny ku północy.
Piaski osadzone przez te wody wyścieliły dno doliny Warty. Ale ponieważ woda nie odrazu wyżłobiła sobie łożysko do poziomu dzisiejszego, lecz praca wody żłobiącej postępowała stopniowo, przeto ślady każdorazowego dna łożyska pozostały w postaci tarasów nadrzecznych. Są trzy wyraźne tarasy doliny Warty. Najwyższy taras przebiega w wysokości mniej więcej 75 m n. p. m. Dolina, której dno wypełniał piasek tworzący ten taras, rozlewała się na południe od ujścia Cybiny i Bogdanki na szerokości 5 km, na północ od tych dopływów tylko na 3 km. Drugi taras przebiega na wysokości 68 m, trzeci na wysokości 60 m n. p. m. Najwyższy taras śledzić można na całej przestrzeni dzisiejszego dworca kolejowego od parku Moniuszki aż do Dębca. Niższe tarasy są mniej wyraźne i śledzić je można tylko koło Głównej.
d) Iły wstęgowane. Górny piasek spływając ku dolinie Warty osadził się przeważnie pod postacią piasków dolinowych. Jednak w głębi dolin Bogdanki lub potoku Junikowskiego tam, gdzie woda stagnowała przez czas dłuższy, powstała z tych samych piasków górnych inna skała, mianowicie iły wstęgowane. Są to mniej lub więcej marglowe, przeważnie tłuste iły z wkładkami piasków. Iły są szare, żółtawo-szare, czekoladowe ciemniejsze i jaśniejsze po-
