Po wielkich wstrząsach politycznych zwykły następować wielkie reformy. Ostatni wstrząs tego rodzaju, wojna międzynarodowa przyniosła może największe zmiany w dziedzinie ustroju socjalnego, chociaż i przewroty w innych dziedzinach życia narodów są poważne. W każdym razie lata odbudowy gospodarstwa pokojowego po r. 1918 stanowiły ważny okres w historji stosunków socjalnych. Bez trudu niejako wypłynęły najbardziej demokratyczne systemy wyborcze, świat pracowniczy uzyskał szereg praw, o które dawniej przez długie lata napróżno zabiegał, nastawienie umysłów szło w kierunku poprawy stosunków socjalnych. Rzecz oczywista, że zagadnienia socjalne rozstrzygają się na płaszczyźnie działalności ustawodawczej państwa, gmina miejska odczuwa tylko pewne refleksy tej działalności, Stanowią one jednak wespół z lokalnym układem stosunków pracy ważny kompleks przejawów w życiu miasta, to też wypada naświetlić na tle jednostki tak stosunkowo niewielkiej, jak miasto, temwięcej, że ostatecznie o gminę obijają się w pierwszym rzędzie troski ludności żyjącej z pracy rąk własnych, a minęły już czasy, kiedy opieka społeczna miejska ograniczała się do akcji charytatywnej nad ubogimi i sierotami.
W tym ogólnym pochodzie ku ulepszeniu ustawodawstwa socjalnego Polska stanęła na naczelnem miejscu. Polskie ustawodawstwo socjalne uwzględniło jaknajszerzej teoretyczny program ochrony pracy. Ośmiogodzinny dzień pracy w handlu i przemyśle zaprowadzony został w Poznaniu mocą dekretu Naczelnej Rady Ludowej w pierwszej połowie 1919 r. a niebawem otrzymała cała Rzeczpospolita analogiczną ustawę. Równocześnie załatwione zostały kwestie święcenia niedziel, płacy za nadgodziny, otwierania składów handlowych i t. p. 8-godzinny dzień pracy i równe prawo głosowania, owe najważniejsze postulaty socjalno-polityczne, stanowiły w Polsce jedynie podstawę właściwej akcji ustawodawczej, zasadnicze te prawa akceptowane bowiem zostały prawie bez sprzeciwu. Nastąpiły potem liczne ustawy specjalne z dziedziny ochrony pracy, których szczegółowo przedstawiać nie zamierzamy, doszła organizacja państwo-
Strona:KsiegaPamiatkowaMiastaPoznania321.jpg
Ta strona została skorygowana.
Praca i ubezpieczenia społeczne.
