Strona:KsiegaPamiatkowaMiastaPoznania341.jpg

Ta strona została skorygowana.

podwoiła się liczba ludności katolickiej. Świątynie całego miasta nie mogły pomieścić wiernych, którzy zresztą przyzwyczaić się musieli do przepełnienia kościołów. Duża jeszcze praca fundacyjna jest nieodzowna, jeżeli kościoły mają być dostosowane do ilości ludności katolickiej. Budowa nowych kościołów jest jednak dziełem finansowo szczególnie trudnem, to też dokonywa się wolniej niż restauracja i rozbudowa kościołów istniejących. Bądź co bądź i w tej dziedzinie poczyniono już poważne postępy. Niekorzystnem może przytem jest to, że nowe kościoły buduje się z konieczności finansowej w szczupłych rozmiarach (a także w skromnej szacie często), gdy zaradzić potrzebie mogłyby tylko kościoły wielkie. Skądinąd jednak istnieje zasada, że parafje normalne nie powinny przekraczać 6 000 dusz, a wówczas przeważać powinny kościoły mogące pomieścić około tysiąca osób.
W r. 1918 istniało na obecnym obszarze administracyjnym miasta Poznania 8 parafij, a mianowicie farna, archikatedralna, św. Jana, Bożego Ciała, św. Marcina, św. Wojciecha, łazarska i jeżycka. Parafje odciążały się częściowo kościołami nieparafjalnemi, ale z pomocy tej najmniej mogły korzystać parafje przedmiejskie, które niebawem wzrosły najmocniej. Już w r. 1921, kiedy zaludnienie nie było jeszcze wiele większe jak przed wojną, liczyła parafja Bożego Ciała blisko 39 000 wiernych, parafja jeżycka 35.000, łazarska 26.000, św. Marcina 20.000, farna 18.000, archikatedralna i św. Wojciecha — w samem mieście ówczesnem — ponad 10.000 dusz. Gdy z biegiem czasu ludność katolicka powiększyła się o prawie 50%, wyrosły niektóre parafje na olbrzymie jednostki. Nieodzowną stało się rzeczą ufundowanie szeregu nowych parafij, głównie na peryferji miasta. Akcja ta jest rozpoczęta i częściowo przeprowadzona. W tej drodze powstały parafja Zmartwychwstania Pańskiego (1924), która przejęła z parafji Bożego Ciała dużą część Wildy, parafja św. Stanisława Kostki na Winiarach (1928) i parafja św. Jana Vianney na Sołaczu (1928), wydzielone z parafji św. Wojciecha, parafja w Głównej (1925) i parafja św. Rocha na Miasteczku (1926), odłączone od parafji św. Jana, parafja św. Antoniego Padewskiego w Starołęce, usamodzielniona w r. 1924, parafja św. Trójcy w Dębcu, utworzona w r. 1928. Parafje te są już zorganizowane i mają własne kościoły albo są w stadjum organizacji. Przewidziane dalsze parafje nie doszły jeszcze do realizacji, dotyczy to głównie św. Łazarza i Jeżyc, które mają również otrzymać dalsze kościoły parafjalne. Najbliższą urzeczywistnienia jest pewnie parafja w Górczynie. Reorganizacja parafij w Poznaniu stwarza bardzo zmieniony podział terytorjalny miasta Poznania w zakresie spraw kościelnych.
W parafji archikatedralnej istnieją trzy starodawne świątynie katolickie: Katedra, kościół św. Małgorzaty na Śródce i kościół Panny Marji na Ostrowie Tumskim. Kościół archikatedralny doczekał się gruntownego odrestaurowania.