po rewolucji socjalnej i o zupełnym jego zniesieniu w okresie zupełnego komunizmu — nie da się, jak widzimy, utnzymać.
W związku z tezą powyższą Lenin porusza mnóstwo spraw innych, rozwiązując je w sposób nieuzasadniony. Chcąc jednak; prostować te błędne jego wywody trzeba by było pisać nową książkę. Dlatego też musiałem się tu ograniczyć tylko do krytyki podstawowych jego założeń.
Rozumowanie Lenina niekiedy jest tak naiwne, że staje się przez to rozbrajające. Tak np. zachwyca się on tym, że Komuna paryska oznaczyła dla urzędników swoich nie więcej jak 6, 000 fr. pensji. Zdawałoby się, że norma ta jest pomysłem nadzwyczajnym, mającym jakieś nesłychane wielkie znaczenie.
Zapewne, państwo nie powinno trwonić pieniędzy publicznych, przepłacając swoich urzędników, ale również zapominać nie należy, że urzędnik dobrze płatny, ale sprawny, z inicjatywą, sumiennie spełniający swe obowiązki, korzyści więcej przynosi społczeństwu od urzędnika płatnego miernie, ale powolnego, zrutynizowonego, nieorjentującego się zbyt dobrze w warunkach skomplikowanych.
Socjalizm (stan przejściowy po rewolucji) i komunizm tak jak go pojmuje Lenin, biorąc za podstawę wywody Marksa, przedstawiają się nam obecnie, jako pomysły zbyt uproszczone, nie licząc się z zawiłymi warunkami rzeczywistości.
Jest rzeczą charakterystyczną, że Lenin pisząc o tych rzeczach po 40 z górą latach po Marksie (słynny list autora „Kapitału“ pisany był w 1875 r.), — nie miał nic do dodania. Obecnie, stojąc na czele rządu rewolucyjnego w Rosji, nie może się na nic więcej zdobyć, jak na pomysły z czasów Komuny w 1871 roku, pomysły jeszcze przez niego, w praktyce wypaczone.
Teorja socjalizmu rewolucyjnego, w zasadniczych swych punktach, a nawet w wielu podrzędnych — nie zrobiła żadnego postępu od lat 40 z górą. Ten sam brak precyzji, to samo rozumowanie ogólnikowe.
Faktycznie jednak nawet w obozie socjalistycznym w Europie Zachodniej i w Rosji — panują już obecnie inne poglądy, które wprawdzie nie przeciwstawiają się otwarcie i jaskrawo starej „wierze“, ale zawsze robią w niej coraz większe wyłomy. Któż dzisiaj stoi na gruncie poglądów wyrażonych przez Marksa w słynnym
Strona:Lenin-Państwo i rewolucja.djvu/031
Ta strona została skorygowana.