Strona:Lenin-Państwo i rewolucja.djvu/038

Ta strona została skorygowana.

Wobec takiego stanu rzeczy, wobec niesłychanego skażenia marksizmu, nasze zadanie przedewszystkiem polega na przywróceniu prawdziwej nauki Marksa o państwie. Do tego jest niezbędne zacytowanie całego szeregu ustępów z własnych dzieł Marksa i Engelsa. Takie dłuższe cytaty wykład być może uczynią nieco ciężkim i nie będą sprzyjały jego popularności. Jest niepodobieństwem wszakże obejść się bez nich. Wszystkie, lub przynajmniej wszystkie, decydujące ustępy, o państwie należy koniecznie przytoczyć w możliwie pełnej postaci, aby czytelnik mógł sobie wyrobić samodzielne zdanie o całokształcie poglądów twórców naukowego socjalizmu oraz o rozwoju tych poglądów, jak również, aby ich skażenie przez panujący teraz „kautskjanizm“ udowodnione zostało dokumentalnie i unaocznione z całą wyrazistością.
Zaczniemy od najwięcej rozpowszechnionej pracy Fr. Engelsa: „Pochodzenie rodziny, własności prywatnej i państwa“, które to dziełko już w 1894 r. ukazało się w Sztutgarcie w 6-ym wydaniu.

„Państwo, — mówi Engels w wyniku swej historycznej analizy, — żadnym sposobem nie stanowi siły, zewnątrz narzuconej spłeczeństwu. Państwo nie jest również „rzeczywistością idei moralnej“, „obrazem i rzeczywistością rozumu“, jak twierdził Hegel. Państwo jest to wytwór społeczeństwa na pewnym stopniu rozwoju; państwo jest przyznaniem, że społeczeństwo to zaplątało się w nierozwiązane przeciwieństwo z samym sobą, rozszczepiło się na nieprzejednane przeciwieństwa, od których uwolnienia się jest ono bezsilne. Aby te przeciwieństwa, aby klasy ze sprzecznemi interesami ekonomicznemi nie pożarły się wzajemnie, okazała się niezbędną siła, stojąca pozornie nad społeczeństwem, siła, któraby miarkowała starcia, utrzymywała je w granicach „porządku“. I siła ta, pochodząca ze społeczeństwa, lecz wywyższająca się nad nie, coraz bardziej i coraz więcej odłączająca się od niego, jest państwem“ (str. 177—178 szóstego niemieckiego wydania).

Tutaj w pełni jasności wyrażoną jest zasadnicza idea marksizmu o historycznej roli i znaczeniu państwa. Państwo jest wytworem i objawieniem nieprzejednanych przeciwieństw klasowych. Państwo