Strona:Lenin-Państwo i rewolucja.djvu/078

 Oportuniście przychodzi do głowy to tylko, co on widzi dokoła siebie, w środowisku mieszczańskiej obywatelszczyzny i „reformatorskiego“ zastoju, mianowicie tylko „municypalności“! O rewolucji proletarjatu oduczył się oportunista nawet myśleć.
 Jest to zabawne. Lecz jest godne uwagi, że w tym punkcie z Bernsteinem nie polemizowano. Wielu Bernsteina zwalczało — szczególniej Plechanow w rosyjskiej literaturze, Kautsky w europejskiej, lecz ani ten, ani ów o tem skażeniu Marksa przez Bernsteina nie mówili.
 Oportunista na tyle oduczył się myśleć rewolucyjnie i rozmyślać o rewolucji, że przypisuje „federalizm“ Marksowi, mieszając go z założycielem anarchizmu, Prudhonem. A pragnący uchodzić za ortodoksalnych marksistów, obronić naukę rewolucyjnego marksizmu Kautsky i Plechanow o tem przemilczają! Tu leży jedna z przyczyn tego krańcowego spospolitowania poglądów na różnicę między marksizmem i anarchizmem, właściwego oportunistom i adherentom, Kautsky‘ego, i o którym jeszcze mówić będziemy.
 Niema ani śladu, nawet w przytoczonych wywodach Marksa, federalizmu. Marks różni się z Prudhonem właśnie w tem, w czem Bernstein upatruje ich podobieństwo, a zgadza się w tem, czego nie widzi oportunista Bernstein.
 Marks zgadza się z Prudhonem w tem, że obaj są zwolennikami „rozbicia“ współczesnej maszyny państwowej. Tego podobieństwa marksizmu z anarchizmem (i z Prudhonem i z Bakuninym), ani oportuniści, ani adherenci Kautsky‘ego nie chcą dostrzec, ponieważ w tem rozeszli się z marksizmem.
 Marks niezgadzał się z Prudhonem i z Bakuninem właśnie w kwestji federalizmu (nie mówiąc już o dyktaturze proletarjatu). Federalizm zasadniczo wynika z drobnomieszczańskich poglądów anarchizmu. Marks jest centralistą. I w przytoczonych jego rozumowaniach żadnego niema odstępstwa od centralizmu. Tylko ludzie, pełni mieszczańskiej „zabobonnej wiary“ w państwo, mogą uważać, że zniesienie maszyny burżuazyjnej jest zniesieniem centralizmu.
 A jeżeli proletarjat z uboższym chłopstwem zagarną w swe ręce władzę państwową, zorganizują się z całą swobodą w komunach i zjednoczą akcję wszystkich komun w ciosach przeciw kapita-