Strona:Lenin-Państwo i rewolucja.djvu/088

politycznym“. To wyrażenie ostatnie, mogące wywołać nieporozumienia, wskazuje na proces obumierania państwa: państwo obumierające na pewnym stopniu jego obumierania nazwać można państwem niepolitycznym.
 W rozumowaniu tym Engelsa najwięcej godnem uwagi jest znowu postawienie sprawy przeciw anarchistom. Socjaldemokraci, pragnący uchodzić za uczniów Engelsa, miljon razy polemizowali z anarchistami, lecz właśnie polemizowali nie w sposób taki, w jaki to należy czynić marksistom.
 Koncepcja anarchistyczna o zniesieniu państwa jest zagmatwaną i nierewolucyjną — oto jak stawia sprawę Engels. Anarchiści mianowicie widzieć nie chcą rewolucji w jej powstaniu i rozwoju, w jej nadaniach specyficznych w stosunku do gwałtu, autorytetu, władzy, państwa.
 Zwykła krytyka anarchizmu sprowadzoną została przez współczesnych (socjaldemokratów do najzwyklejszego mieszczańskiego prostactwa: „my uznajemy państwo, a anarchiści nie uznają!“ Oczywiście, takie prostactwo marne nie może. nie odtrącać cokolwiek myślących i rewolucyjnych proletarjuszy. Engels mówi co innego: podkreśla on, że wszyscy socjaliści uznają zniknięcie państwa, jako następstwo rewolucji socjalnej. Stawia on potem kwestję konkretnie o rewolucji, co socjaldemokraci zwykle przez oportunizm omijają, pozostawiając ją jakby wyłącznie na „pastwę“ anarchistom. A stawiający kwestję tę, Engels chwyta byka za rogi: czy nie należało Komunie więcej korzystać z rewolucyjnej władzy państwa, t. j. uzbrojonego, zorganizowanego w klasę panującą proletarjatu?
 Panująca oficjalna socjaldemokracja zwykle od kwestji o zadaniach konkretnych proletarjatu w rewolucji bądź uwalnia się za pomocą, drwinek filisterskich, bądź, w najlepszym razie, wykrętnie — sofistycznie przez frazes: „jakoś to będzie“. I anarchiści mieli uzasadnione prawo występować przeciw takiej socjaldemokracji, zarzucając jej, że zdradza ona swój obowiązek wychowywania rewolucyjnego proletarjatu. Engels wykorzystuje doświadczenie ostatniej rewolucji proletarjaokiej właśnie dla takiego konkre-