Niemiec i tam ujawnił się bolszewizm w ruchu grupy Spartakusa. Pu ostrych walkach ruch ten został pokonany, a przywódcy jego ponieśli śmierć, resztki jego tu i owdzie mogą się ujawnić, ale mimo to stwierdzić należy już obecnie upadek bolszewizmu niemieckiego.
Socjaliści niemieccy, należący do większości, łącznie z burżuazją stłumili ruch zagrażający cywilizacji.
Po tych eksperymentach sama koncepcja socjalizmu musi się przeobrazić. Socjalizm marksowski w stylu Kautskiego nie da się utrzymać.
Fanatycy jego nie liczący się z rzeczywistością, traktujący go jako dogmat — będą od czasu do czasu urządzali manifestację, a nawet wybuchy, mające na celu „dyktaturę proletarjatu“.
Szeroki, masowy ruch socjalistyczny przeobrazi się w kierunek dążący do głębokich reform socjalnych, przy pomocy aparatu parlamentarnego. Chwilowe ruchy rewolucyjne nie są wykluczone i w przyszłości, ale mogą one powstać w imię ściśle określonych reform praktycznych, możliwych, a nie w imię albo mglistego, abstrakcyjnego komunizmu, ani też w imię trywjalnego komunizmu Lenina i Trockiego. Praktycznie ruch socjalistyczny będzie ruchem demokratyczno-radykalnym, dążącym do reform w zakresie socjalizmu państwowego. Państwo będzie miało obowiązek ubezpieczyć robotników na wypadek różnych możliwych nieszczęść, dolegliwości i t. p., będzie musiało zapewnić swym obywatelom pracę i minimum egzystencji. W tym celu (pewne gałęzie produkcji i usług publicznych, jak górnictwo, środki komunikacji i inne będą upaństwowione. Państwo i społeczeństwo przedsiębiorą szereg reform różnych, które usuną główne niedomagania obecnego ustroju.
O reformach tych pisać będę na innym miejscu. Komunizm jednak czysty nie tylko w pojmowaniu Lenina, albo Trockiego, ale także i Marksa nie może być realnym celem żadnego ruchu rewolucyjnego. W przyszłym społeczeństwie, do którego się szybko zbliżamy, będą tylko pierwiastki socjalistyczno-komunistyczne.
Na zakończenie słów kilka o naszym domowym bolszewiźmie. Jak wiadomo, nasi komuniści powstali z dwu grup z tak zwanej lewicy P.P.S. i z Socjalnej Demokracji Królestwa Polskiego i Litwy. Na czele tych grup stoją doktrynerzy socjalizmu ciaśni i niesłychanie tępi pod względem umysłowym, pozbawieni zmysłu history-
Strona:Lenin-Państwo i rewolucja.djvu/147
Ta strona została przepisana.