Socjaliści zawsze potępiali wojny między ludami, jako przejaw barbarzyństwa i zezwierzęcenia. Ale nasz stosunek do wojny jest zasadniczo inny, niż burżuazyjnych pacyfistów (zwolenników i apostołów pokoju), oraz anarchistów. Od pierwszych różnimy się tym, że rozumiemy nieunikniony związek wojen z walką klasową wewnątrz kraju, niemożliwość zniesienia wojen bez zniesienia klas i zbudowania socjalizmu, oraz tym, że całkowicie uznajemy konieczność, postępowość i prawomocność wojen domowych, t. j. wojen klasy uciemiężonej przeciw ciemiężcom, niewolników przeciw swym panom, chłopów pańszczyźnianych przeciwko szlachcie, robotników najemnych przeciwko burżuazji. My, marksiści, różnimy się zarówno od pacyfistów, jak i od anarchistów tym, że uznajemy konieczność historycznego (z punktu widzenia djalektycznego materjalizmu[2] Marksa) badania każdej wojny zosobna. Historia zna niejedną wojnę, która, nie bacząc na ogrom nieszczęść i cierpień, na wszystkie okropności i okrucieństwa, nieuniknienie związane z każdą wojną, była postępową, t. j. szła na korzyść rozwoju ludzkości, przyczyniając się do niszczenia specjalnie szkodliwych i reakcyjnych[3] urządzeń (naprz. samowładztwa, albo pańszczyzny), najbardziej barbarzyńskich despotji w Europie (tureckiej i rosyjskiej). Dlatego właśnie trzeba rozpatrzeć historyczne właściwości współczesnej wojny.
Wielka Rewolucja Francuska zapoczątkowała nowry okres w dziejach ludzkości. Od tego czasu aż do Komuny Paryskiej, od roku 1789 aż do 1871, jednym z typów wojen były wojny
- ↑ „Zasady socjalizmu i wojna 1914 — 1915 r.“ — stanowią część broszury p. t. „Socjalizm i wojna“, napisanej przez W. I. Lenina i G. Zinowiewa w sierpniu 1915 r. przed Cymmerwaldzką konferencją. Broszura ta, wydana w języku rosyjskim, niemieckim i francuskim, była kolportowana — nielegalnie w Rosji i zagranicą.
- ↑ Materjalizm djalektyczny jest to metoda pojmowania i oceny zjawisk społecznych w procesie ich stawania się i ciągłych przemian, nie uznaje ona prawd i praw wiecznych — wszystko ma wedle niej wartość względną, zależną od czasu, miejsca i otoczenia (djalektyczne ujęcie). Oprócz tego, metoda ta przyjmuje za podstawę ludzkiego światopoglądu, za czynnik główny który zmienia ten światopogląd — stosunki materjalne, gospodarcze, wśród których żyje, pracuje i walczy gromada ludzka (materjalistyczne ujęcie). Materjalizm djalektyczny przeczy, aby światopogląd ludzki i pojęcia t.zw. idealne, jak nprz. „sprawiedliwość“, „dobro“ i t. p. były wytworem czynników ponadzmysłowych — niematerjalnych, nprz. boga. Twórcą materjalizmu djalektycznego, inaczej nazywanego materjalizmem historycznym, jest Karol Marks, któremu w pracy nad rozwinięciem i zastosowaniem tej metody do rozwiązania zagadnień społecznych pomagał Fryderyk Engiels. Wszyscy komuniści-leninowcy stosują dla poznania życia społecznego, określenia kierunku jego — rozwoju oraz wypracowania swej polityki metodę Marksa materjalizm djalektyczny.
- ↑ Reakcyjny — wsteczny, nawracający do starych porządków.
