Isaac don Lévine w książce swojej „Lénine“, (Paris, Plon, 1924), pisze:
„Les origines exactes de Lénine ont été, jusqu’à ces derniers temps, une source de discussions. Ses amis politiques eux mêmes ont publié des récits contradictoires et inexactes de sa vie“ (l. c., str. 12).
Dopiero po śmierci dyktatora siostra jego — Jelizarowa ogłosiła kilka wspomnień, — bardzo zresztą pobieżnych, a dotyczących raczej życia całej rodziny Uljanowych, niż Włodzimierza, przyszłego dyktatora Rosji.
To, co czytelnik znajduje w moim opisie dzieciństwa Lenina, czerpałem ze wspomnień Jelizarowej, kolegów gimnazjalnych i uniwersyteckich Lenina oraz z listów Szuchowa i Lachowskiego, drukowanych w r. 1918 w „Sibirskaja Zizń“ i w r. 1919 w Biuletynach „Oświedwiercha“, N. 17—19.
Rozmowy gości starego Uljanowa są niczem innem, jak obrazem przyszłej rewolucji rosyjskiej, odmalowanym przez reakcyjnego publicystę „Nowego Wremieni“ Engelhardta oraz M. Gorkiego w jego książce (NB. skonfiskowanej w Rzymie jednocześnie z moim „Leninem“), „Lenin i chłop rosyjski“ (wyd. franc. Aux éditions du sagittaire, Paris, 1924, str. 103—170), o pogaństwie w Rosji dowiedzieć się można chociażby z książki N. Skrobotowa „Sekciarstwo i bałwochwalstwo w Rosji.“ (Petersburg, 1908).
P. Skiwski w „Tygodniku Ilustrowanym“ dość zjadliwie wyraża zwątpienie o tem, że mały Uljanow w ciągu jednego lata dowiedział się o wielu strasznych rzeczach, które działy się w Rosji, a nawet na własne oczy widział niektóre z nich we wsi Kokuszkino.
Muszę przypomnieć czytelnikom, że rodzina Uljanowych kilkakrotnie spędzała lato w tej wiosce, co na str. 13 „Lenina“ zaznaczyłem wyraźnie; lecz gdyby nawet chodziło tylko o jedno lato, to i wtedy mam rację, gdyż historyk Lenina — Preobrażenskij w broszurce swojej „O Iljicze“, (wyd. Gosud. Izdatelstwa, Leningrad, 1924), przytacza na str. 15 słowa Lenina, wyjęte z rozmowy jego z Joffe:
„Mając 10 lat, w wiosce nad Wołgą widziałem wszystko, co może pokazać ta Sodoma i Gomorra, którą nazywano „Rosją świętą“: rozpustę dziewek, praktyki ciemnych babek--
Strona:Lenin Postscriptum.djvu/10
Ta strona została uwierzytelniona.