Strona:Leo Belmont - Markiza Pompadour miłośnica królewska.djvu/106

 „Nie jest prywatą popieranie geniuszu Francji... w nas, którzy bez słońca łaski dworu zapadlibyśmy się w bagno ludowej ciemnoty!“
 „To trzeba, aby ten lud się podniósł — stał się narodem i prawowitym rozdawcą nagród dla swoich filozofów,“ wykrzyknął Diderot, uderzając pięścią w stół.
 „Oho!“ gwizdnął złośliwie Wolter, „na tej drodze znajdziesz tamę: spotkasz obłudnego klechę, którego cudowne bajki prędzej trafią do prostactwa, niż twoja zawiła wiedza, — spotkasz agitatora, którego pochlebczy symplicyzm rozżegnie lud łacniej, niż twoja uczciwa filozofja. Nie! nie chcę zależeć od Jego Królewskiej Mości — cuchnącego Majestatu Ludu!“
 „Więc pochlebiać królom?!“
 „Choćby... można to czynić z ironją, na której oni sami się poznają i grzecznie uczestniczą w komedji dla dobra ludu!“
 „Nienawidzisz ludu!“
 „Diderot! pleciesz głupstwa,“ rzekł z nagłą surowością w głosie Wolter. „Ocalam go przed ciemnotą — walczę z potworem, który go pożera. Ale nie jada się ziaren, tkwiących pod mierzwą gleby. Trzeba je wypielęgnować w słońcu oświaty, płynącej ze szczytów społecznych.“
 „Które depcą ziarna, jako znieprawiają je fanatycy przesądnej wiary!“
 „Z przesądami walczę — wyzysk potępiam... Ale żądam kierownictwa, powolnego podnoszenia nizin. Wulkan niszczy, nie tworzy.“
 „Burza oczyszcza powietrze, mości Wolterze!“
 „Albo przynosi nowe zarazki dżumy!... Sądziłem, że jesteś mędrszy, Diderot. Pokazywano mi w Paryżu