Strona:Leon Wachholz - Z historji alkoholu i alkoholizmu.djvu/9

Ta strona została uwierzytelniona.

uczeń i wnuk Aristotelesa, został skazany na obcięcie uszów, nosa i warg i na zamknięcie z psem w klatce. Lizymacha zaś, ucznia nieszczęsnej ofiary okrucieństwa, skazał Aleksander na pożarcie przez lwa za to że litując się nad Kallistenesem, podał mu truciznę celem skrócenia jego mąk. Potworni okrutnicy, cesarze rzymscy, Kaligula, Vitellius i Kommodus byli znani z wyuzdania w jedzeniu i piciu. Oni to podobnie jak większość cesarzy rzymskich, począwszy od Tyberjusza, nie rozstawali się z truciznami, za pomocą których pozbywali się niemiłych sobie osób. Ala Eddin Mohamet III, władca Persji, skazał szereg osób z otoczenia swego ojca, Dżelal Eddina Hassana III, na śmierć jako rzekomych jego zabójców, mimo że sam pozbawił życia swego ojca zapomocą trucizny. Ala Eddin był znany z jednej strony z okrucieństw, z drugiej zaś strony z nałogowego opilstwa i wzbudził ku sobie powszechną nienawiść poddanych, szczególniej nienawiść Hasasinów, sekty fanatycznej, nadużywającej nałogowo t. zw. haszyszu, trucizny indyjskiej, wprawiającej w stan odurzenia. Hasasinowie zabili Ala-Eddina w młodym jeszcze wieku zapomocą strzały. O innych okrutnikach, jak o Edwardzie IV, królu Anglji, który wymordował prawie wszystkich członków z rodu Lankastrów, była już poprzednio mowa. Byłoby ciekawem zbadać na podstawie źródeł historycznych, czy także u innych okrutnych władców nie zachodziło nałogowe opilstwo.
Ponieważ, powtarzając za Szekspirem, niema rzeczy tak szkodliwych dla człowieka, któreby nie mogły stać się dlań przydatnemi, przeto i alkohol oraz jego przetwory, choć są zgubne dlań w jednym kierunku, stają się natomiast w innym dlań pożyteczne. Alkohol i jego przetwory, np. wino, stanowią bezcenne lekarstwo skrzepiające, t. j. podnoszące i podtrzymujące osłabioną czynność serca, ponadto są rozczynnikiem niezbędnie potrzebnym do sporządzania różnych przetworów aptecznych, np. wyciągów i nastojów (tincturae). Medycyna arabska z czasów VIII—XII wieku wzbogaciła europejski zbiór przetworów leczniczych przez wprowadzenie nastojów, przygotowanych zapomocą alkoholu czystego lub wina. Doświadczenie pouczyło, że alkohol posiada także cenne właściwości odkażające i zapobiegające gniciu. Tę jego ostatnią właściwość znali już starożytni Egipcjanie. Słynny, staroegipski papirus Ebers, pochodzący z czasu panowania faraonów Amenofisów (do 3.000 lat przed Chr.) podaje nam między innemi wiadomościami lekarskiemi z owych