Opisz sobie mięśnie, ścięgna i włókna które przy różnych poruszeniach ciała ukazują się, powstają, lub ani tym ani tamtym sposobem nie występują, i pamiętaj, że to jest najważniejszém dla malarzów i rzeźbiarzów, którzy wykładają (nauczają) o mięśniach. Tak samo opisz dziecko, od urodzenia aż do dojrzałości, przechodząc wszystkie stopnie wieku, wszędzie opisując zmiany członków i stawów, gdzie i które grubieją albo szczupleją.
Malarz powinien zawsze starać się badać chwilowe ruchy człowieka pochodzące z silnych wzruszeń, notować je w zarysach na książeczce aby potém w pomysłach swych zużyć co zanotował stawiając człowieka w téj saméj postawie, dla przyjrzenia się kształtom mięśniów jakie się w tym razie uwydatniają.
Obraz powinien być jakoby widziany z jednego okna tak jak się wydają kształty kiedy są tak rysowane, a jeżeli chcesz w pewnéj wyniosłości zrobić kulę okrągłą, należy ją zrobić przedłużoną w kształcie jaja i oddalaj się od niéj dopóty póki skrócona nie wyda ci się okrągłą (kulistą),[1]
Jeżeli jaki cień z trudnością rozpoznajesz, a granicy jego rozróżnić nie możesz, odznacz go granicą niepewną, a wykonywając, nie rób go skończonym ani stanowczo odciętym, ażeby praca twoja miała rozumną zasadę.
Dziewczątka powinny być wyobrażane o ruchach żywych, wygięte kiedy siedzą, a kiedy stoją prosto o ruchach skromnych i bojaźliwych.
Starcy powinni mieć ruchy leniwe i powolne, nogi w kolanach zgięte, kiedy stoją mocno na równych nogach, te mają być oddalone nieco od siebie, mają być pochyleni, głowę mieć na dół zwieszoną, ręce zaś nie zbyt oddalone od siebie.
- ↑ Ta część ustępu nie ściąga się do nauki rysunku ani malarstwa, ale do budownictwa na wypadek kiedy budowniczy potrzebuje gałkę na wieży umieścić może być przydatna malarzowi chyba przy wykonywaniu malowideł na wysokich ścianach do których niema dostępu z dalszego miejsca. (Przypisek tłomacza).
