Strona:Leonardo da Vinci - Rozprawa o malarstwie.pdf/61

Ta strona została przepisana.

pierś nigdy nie jest zwrócona w tę stronę w którą zwraca się głowa, że przyroda dla wygody naszéj dała nam szyję która z łatwością obraca się na różne strony, gdy okiem w jaką kolwiek rzucić chcemy stronę, i służą też do tego inne stawy; a gdy robisz człowieka siedzącego którego ręce wyciągnięte są do podjęcia jakiego przedmiotu z boku leżącego, uczyń tułów zwrócony piersiami na tę stronę w stawie pasa.

ROZDZIAŁ CCXII.
O pojedyńczéj figurze w obrazie.

Nie należy powtarzać ruchu w jednéj i téj saméj figurze, to jest gdy postać robisz biegnącą samą, nie rób jéj obudwu rąk na przód, ale jednę na przód, a drugą w tył, inaczéj bowiem niemogła by biedz, a jeżeli prawa stopa jest na przodzie, niechaj ręka prawa będzie w tyle, a lewa na przodzie; albowiem przy takim tylko układzie można dobrze biedz. A jeżeli uczynisz drugiego, który tego pierwszego goni, niechaj ma jedną nogę wyrzuczoną w tył, drugą zaś pod głową, a ręka niech zmianę w ruchu sprawia, niech będzie ku tyłowi rzuconą; o tém wyczerpująco mówić będziemy w księdze o ruchach.

ROZDZIAŁ CCXIII.
Jakie są najważniejsze przymioty postaci.

Najważniejszą rzeczą w wyobrażaniu postaci jest: dobre umieszczenie głowy pomiędzy łopatkami, połączenie tułowia z biodrami, tych ostatnich zaś z nogami.

ROZDZIAŁ CCXIV.
O równowadze ciężaru w stosunku do środka ciężkości ciał.

Postać która bez ruchu na nogach utrzymuje się, będzie miała na około środka podpory jednakowy ciężar. Czyli że gdy postać bez ruchu spoczywa na nogach a jedną rękę odsunie od środka piersi, powinna tyleż ciężaru naturalnego lub przypadkowego odrzucić w stronę przeciwną, a to samo powiedzieć można o każdéj części występującéj na zewnątrz całości.

ROZDZIAŁ CCXV.
O postaciach które posuwają lub niosą ciężary.

Nie jest w stanie człowiek unieść ciężaru, jeżeli z siebie nie wyda przeciw ciężaru większego od tego, który podnieść pragnie, i jeżeli go nie przeniesie na stronę przeciwległą téj z któréj ciężar wznosi.

ROZDZIAŁ CCXVI.
O postawach ludzkich.

Postawa i ruch członków człowieka tak powinny być ułożone aby wyrażały usposobienie jego wewnętrzne.

ROZDZIAŁ CCXVII.
Rozmaitość postaw.

Wyraz postawy uwydatnia się odpowiednio do stanu i godności człowieka, urozmaica się zaś odpowiednio do płci męzkiéj lub żeńskiéj.